Alles wat je moet weten over fruitbomen op de volkstuin

Gepubliceerd op 23-09-2023

in Informatie

Geschreven door Frank Houweling

Na jaren heb je hem eindelijk te pakken: een volkstuin! Eindelijk kan je nu lekker tuinieren en eten uit je eigen tuin. Mogelijk heb je al wat groenten gezaaid en kruiden geplant. En misschien staan er ook al wat bessenstruiken waar je heerlijk van kunt snoepen. Maar nu komt het 'echte' werk: het is tijd voor fruitbomen. Nu is een fruitboom heel wat anders dan een bessenstruik, en al helemaal een andere wereld van groentenplanten. Dus het is belangrijk om te weten waar je aan begint. In dit artikel geven we je 5 tips die essentieel zijn als je fruitbomen wilt telen in de volkstuin.

Kies een boom die niet te groot wordt

Veel volkstuinverenigingen hebben een regel voor de maximale hoogte van bomen- en struiken in de tuin. En zelfs als die regel er niet is, is het belangrijk om met een bepaalde maximale hoogte rekening te houden. Grote bomen veroorzaken namelijk schaduw, en dat kan het volkstuinier-genot van jou of je buren negatief beinvloeden.

Om die reden kiezen veel mensen een laagstam fruitboom. Vooral laagstam appelbomen en perenbomen zijn populair. Met de juiste jaarlijkse snoei zijn deze zelfs op de strengste volkstuinverenigingen binnen de norm van 2 meter hoogte te houden.

Als jouw volkstuinvereniging een minder hoge norm heeft voor de maximale hoogte is mogelijk ook een halfstam boom een optie. Dit kan ideaal zijn als je nog iets onder de halfstam wilt kunnen planten, of vraatschade door 'klein wild' (zoals hazen en ganzen) wilt voorkomen.

Als je een iets hogere boom gaat planten is het verstandig om rekening te houden met de zon, en de boom te plaatsten op een plek waar deze geen schaduw veroorzaakt in de tuin van de buren.

Een andere mogelijkheid is het planten van een compacte dwergfruitboom, of leifruit als groene afscheiding tussen jouw tuin en een andere.

Halfstam fruitbomen worden minder snel 'kaal' gegeten door ganzen en hazen.

Gebruik de buren bij de bestuiving

Bestuiving is een belangrijk onderdeel van het succesvol kweken van fruit in je tuin. Thuis ben je daarom aangewezen tot het planten van een zelfbestuiver, of het planten van twee fruitbomen die elkaar kunnen bestuiven (deze kan je uitkiezen door middel van onze bestuivingstabel).

Maar in de volkstuin gaat dit gelukkig allemaal een stuk makkelijker. Veel volkstuinverenigingen staan namelijk vol met fruitbomen, en bijen, hommels en zweefvliegen vliegen vrij tussen de verschillende tuintjes om het stuifmeel van boom op boom over te brengen. Hierdoor krijg je dus kruisbestuiving tussen de verschillende bomen op de vereniging, en kruisbestuiving zorgt voor een goede opbrengst.

Loop eens een rondje bij de tuinen binnen 50 meter rondom jouw eigen volkstuin en vraag aan de eigenaar of ze weten welk ras fruitboom er staat (bijv. Jonagold, Elstar of iets anders). Schrijf deze rassen op om jouw fruitbomen hierop uit te kiezen.

Zoek voor de bomen in de buurt een combinatie in de bestuivingstabel of gebruik de bestuivingshulp om bomen voor jouw tuin uit te zoeken die een goede combinatie vormen.

Staan er niet veel fruitbomen in de andere tuinen? Dan kan je misschien beter een zelfbestuivende boom kiezen, of twee bomen planten die elkaar bestuiven.

Lees meer over bestuiving bij fruitbomen

Anders bemesten en verzorgen

Een fruitboom is geen groenteplant, en heeft ook een heel andere verzorging nodig. Dit komt vooral doordat een fruitboom een meerjarige plant is, die ook nog eens veel dieper wortelt.

Om van je fruittuin een succes te maken is het dus belangrijk om de volgende verschillen in gedachte te houden:

Groenteplanten zijn (over het algemeen) éénjarige planten, en fruitbomen zijn meerjarig. Je zult dus een permanente plek moeten vinden voor deze fruitbomen. Ook wortelen deze bomen dus dieper, en daar moet je rekening mee houden in je ondergrond. Een fruitboom heeft een goede drainage nodig (water moet kunnen weglopen), en veel minder (scherpe) mest dan groenteplanten.
Groenteplanten groeien snel en produceren snel. Fruitbomen hebben jaren nodig om fruit te gaan dragen. Je zult dus even geduld moeten hebben voordat je fruit kunt plukken. Vooral pruimenbomen en kersenbomen hebben jaren nodig om fruit te gaan produceren.
Je kunt in een kleine tuin veel verschillende groenteplanten kwijt. Fruitbomen worden veel groter en hebben dus ook veel meer ruimte nodig. Zorg dus dat je genoeg ruimte houdt tussen die 'kleine' jonge fruitbomen om te groeien, want ze zullen een stuk groter worden dan ze nu zijn.
Groenteplanten hebben in het tuinseizoen vaak veel onderhoud nodig. Je bent in de zomer misschien wel elke week bezig. Fruitbomen hebben veel minder onderhoud nodig. Als je een fruitboom één keer per jaar bemest (en bekalkt) en snoeit heb je meestal genoeg gedaan. Natuurlijk hoort ook het plukken van het fruit bij de werkzaamheden. Als bomen enige tijd staan hoeven ze alleen bij extreme droogte nog water te hebben: anders zoeken ze zelf hun vocht in het bodemwater. Je hoeft voor fruitbomen dus niet elke week naar de volkstuin.
Groenten worden vaak midden in de zomer geoogst. Bij fruit is dit anders, de meeste fruitsoorten die aan bomen groeien worden aan het einde van de zomer of herfst geoogst. Appels en peren pluk je in september of oktober. Pruimen en kersen zijn iets vroeger, maar vaak toch aan het einde van de zomer.

Begin makkelijk, moeilijker kan altijd nog

Van fruit telen wordt iedereen al snel enthousiast. Logisch, want heerlijk zoet fruit uit je eigen tuin kunnen plukken is fantastisch.

Maar het komt ook voor dat mensen over-optimistisch worden. Ze gaan zonder al te veel ervaring te hebben direct voor het planten en telen van onbekend of zelfs mediterraan fruit. Leuk, maar misschien wel erg lastig om mee te beginnen. Zonder de nodige ervaring met het verzorgen van fruitbomen kan dit uitlopen op een teleurstelling. De boom kan ziek worden, niet bestoven worden, de vruchten kunnen niet afrijpen of de boom kan door een verkeerde snoei nooit fruti dragen.

Daarom adviseren wij altijd om bij een eerste fruitboom met iets makkelijks te beginnen. Een appelboom is bijvoorbeeld een ideale eerste fruitboom voor in een volkstuin. Natuurlijk kan je appels ook in de supermarkt kopen, maar appels uit je eigen tuin zijn veel lekkerder. En een groot voordeel van appelbomen is dat ze over het algemeen makkelijk groeien en ook op redelijk jonge leeftijd fruit dragen.

Wil je toch echt liever iets bijzonders uit de tuin eten? Dan zijn er gelukkig ook gemakkelijke appelbomen met rassen die de meeste mensen niet bekend voorkomen, zoals Ecolette, Gloster of Notarisappel, die je kunt overwegen.

Kies echt het juiste ras

Het uitkiezen van het juiste ras is bij een fruitboom heel erg belangrijk. Het kan misschien verleidelijk zijn om gewoon 'een' fruitboom uit te zoeken, maar dat is niet verstandig. Een fruitboom heeft jaren nodig om vrucht te produceren, en gaat daarna tientallen jaren mee. Het zou zonde zijn om dan een fruitboom in de tuin te hebben waarvan je de vruchten niet lekker vindt!

Daarnaast zijn er ook grote verschillen tussen fruitrassen in de productiviteit, pluktijd, ziekteresistentie en natuurlijk kleur en smaak. Een ander ras boom planten kan dus een heel andere ervaring betekenen! De beste manier om de verschillen tussen fruitrassen te bekijken is door even een kijkje te nemen in onze webwinkel. Bij elk ras vind je daar een uitgebreide beschrijving, foto's en natuurlijk de eigenschappen.

Er zijn veel verschillende fruitrassen met elk hun eigen unieke eigenschappen. Kijk naar alle verschillende kleuren appels bij ons in de winkel!