Meeldauw is een veel voorkomende schimmelziekte bij allerlei fruitbomen, sierbomen en struiken. Planten met meeldauw vormen een oppervlakkige, witte of lichtgele schimmellaag op de bladeren. Vooral bij hoge temperaturen en een hoge luchtvochtigheid weet deze schimmel zich snel te verspreiden. Vandaar dat je een aantasting vooral vaak in de kas ziet. Hoewel fruitbomen niet dood gaan aan meeldauw kan deze ziekte wel de groei van een plant verstoren en zelfs een oogst kosten. In dit artikel vertellen we je hoe je meeldauw kunt herkennen, voorkomen en behandelen.
Op deze pagina:
Echte meeldauw en valse meeldauw
Echte meeldauw en valse meeldauw zijn twee schimmels die allebei een opervlakkige laag achterlaten op de bladeren. De aantasting ziet er iets anders uit, en daarom bespreken we die hier apart.
Echte meeldauw
Vaak verspreid echte meeldauw (Erysiphales) zich op het hoogtepunt van de zomer op droge dagen waarbij de luchtvochtigheid oploopt. Echte meeldauw laat een dunne witte laag soms poederachtige laag achter op de bladeren, en in extreme gevallen ook op de vruchten. Deze laag ontstaat uit stippels maar verspreid zich langzaam totdat het hele blad bedekt is. Het bedekte blad zal uiteindelijk ook licht omkrullen. In Nederland komt meeldauw vooral vaak voor in de kas.
Echte meeldauw komt vooral vaak voor bij kruisbessen en bij druiven. Ook andere fruitplanten kunnen meeldauw krijgen, maar daarbij is het iets zeldzamer. Voor kruisbessen is het opvallend dat de vruchten geen gele verkleuring hebben maar een bruine.
Een door echte meeldauw aangetaste tros druiven.
De bladeren van deze appelboom hebben door meeldauw een witte poederlaag en zijn licht omgekruld.
Een door meeldauw aangetaste vrucht van een kruisbes: aangetaste vruchten kunnen een witte poederige laag hebben of een bruine verkleuring.
Het blad van een door meeldauw aangetaste kruisbes, met een dunne witte en poederachtige schimmellaag.
Valse meeldauw
Valse meeldauw (Oomycetes) lijkt heel erg op echte meeldauw, en wordt er dus ook vaak voor aangezien. Net zoals echte meeldauw is het een schimmelziekte die een dunne laag achterlaat op het blad.
In tegenstelling tot echte meeldauw is de witte, poederachtige schimmellaag niet bovenop maar onderop het blad. De bovenkant van het blad verkleurt vaak wel, met gele of bruine vlekken. Bij een zware aantasting kunnen bladeren geheel afsterven. Ook vruchten kunnen besmet raken en afsterven.
Ook valse meeldauw komt vaak voor bij druiven. De schimmel versprijdt zich net zoals echte meeldauw vooral met zeer warm weer en een hoge luchtvochtigheid.
De bovenkant van het blad van deze druif met valse meeldauw verkleurt met gele vlekken.
Aan de onderkant van het blad van een plant met valse meeldauw (in dit geval een druif) is een witte, poederachtige laag zichtbaar.
Meeldauw voorkomen
Meeldauw is vooral te voorkomen door resistente rassen aan te planten, en te voorkomen dat de ideale omstandigheden voor het verspreiden van de schimmel ontstaan.
Resistent ras
Bij druiven zijn oude rassen zoals Vroege van der Laan en in mindere mate Boskoop Glory gevoelig voor (echte en valse) meeldauw. Beter is het om een vervangend modern resistent ras aan te planten zoals de Bianca of Summer Sweet. Het verschil tussen een niet-resistent ras en een resistent ras is groot: waar een Vroege van der Laan zeer gemakkelijk besmet raakt met meeldauw, komt dit bij een Bianca bijna nooit voor.
Meeldauw resistente druivenrassen in ons assortiment zijn: Bianca, Regent, Heike, Lakemont, Venus, Glenora, Vanessa, Eddy's Blue Wonder, Solaris, Leon Millot, Katharina, Summer Sweet, Phoenix.
Bij kruisbessen zijn het de traditionele rassen Whinham's Industry en Achilles die last kunnen krijgen van meeldauw. In ons assortiment zijn vele meeldauwresistente kruisbessen te vinden, waarbij Hinnonmaki Röd en Invicta de meest directe vervangers zijn voor de twee eerder genoemde rassen. Ook Pax en Tatjana zijn een uitstekende en goed resistente keus.
Omstandigheden voorkomen
De juiste snoei kan helpen bij het voorkomen van infectie met meeldauw. Door de boom of plant goed te snoeien, kan de luchtcirculatie verbeterd worden, waardoor de kans op vochtige omstandigheden vermindert. Dit helpt meeldauwgroei te voorkomen.
Ook in een kas kan meeldauw vaak worden voorkomen. Het ventileren van een kas is hiervoor essentieel. Door goede ventilatie kan vochtige lucht ontsnappen en wordt de luchtstroom bevorderd, waardoor de groeiomstandigheden voor meeldauw minder gunstig worden. Regelmatige ventilatie helpt ook bij het handhaven van lagere luchtvochtigheidsniveaus, wat de verspreiding van meeldauw kan verminderen en de plantgezondheid in de kas bevordert.
Door de deuren en ramen van een kas te openen kan worden gezorgd voor de nodige luchtcirculatie.
Meeldauw behandelen
Mocht een boom toch besmet zijn met meeldauw, dan is het belangrijk dit te behandelen. Anders is er het risico dat het versprijdt en de boom daardoor beschadigd raakt.
Bij een lichte besmetting is het verstandig om aangetaste bladeren te verwijderen, en takken weg te gooien. Om verdere besmetting te voorkomen is het aan te bevelen om de verwijderde bladeren en takken weg te gooien of op afstand van andere bomen- en struiken te composteren.
Bij een zware besmetting kan er ook gebruik gemaakt worden van een middel tegen schimmels (Fungicide). Een natuurlijke fungicide die ook gebruikt mag worden in de biologische teelt is spuitzwavel, en dit middel is effectief tegen meeldauw. Ondanks dat het middel biologisch is, is het nog steeds schadelijk voor het milieu. Het is dus beter om meeldauw te voorkomen dan genezen.
Referenties
Foto van echte meeldauw op het blad van een zwarte bes door Mariluna. CC BY-SA 3.0 licentie.
Foto van tros druiven aangetast door meeldauw door Maccheek at English Wikipedia. CC BY-SA 3.0 licentie.
Foto van door echte meeldauw aangetaste vrucht kruisbes door Darijanus. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van door echte meeldauw aangetast blad van kruisbes door Björn S. CC BY-SA 2.0 licentie.
Foto van bovenkant blad van een druif met valse meeldauw door Jerzy Opioła. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van onderkant blad van een druif met valse meeldauw door Lucyin. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van kas met druiven met raam en deur open door W.carter. CC0 1.0 licentie.
| In dit artikel bespreken wij enkele biologische- en chemische bestrijdingsmiddelen die u kunt inzetten voor de bestrijding van ziekten en/of plagen in uw tuin. Wat ons betreft zijn bestrijdingsmiddelen (biologisch óf chemisch) altijd een laatste redmiddel, en kan er beter gekeken worden naar preventieve maatregelen zoals het gezond houden van uw bomen en het aanplanten van resistente rassen. Lees verder. |
.jpg){kind=link}
