Tamme kastanjeboom planten en verzorgen

Tamme kastanjebomen (CASTANEA SATIVA) - Gepofte kastanjes zie je in Nederland niet vaak. Zonde, want deze snack is niet alleen heel lekker maar ook erg gezond. Hoewel ze meer koolhydraten en suiker bevatten dan sommige andere noten, zitten ze wel boordevol vitamines en gezonde fruitvezels. Allemaal belangrijke voedingsstoffen die je met gepofte kastanjes op een zeer smakelijke manier binnenkrijgt. En dat is niet het enige 'gezonde' aspect aan deze boom. Waar de wilde paardekastanje tegenwoordig uit het straatbeeld verdwijnt door de kastanjeziekte, hoef je daar bij een tamme kastanje geen zorgen over te maken. De kastanjeziekte komt bij de tamme kastanje niet voor. Dat is niet zo gek als je er rekening houdt dat de vaker voorkomende paardenkastanje eigenlijk helemaal geen familie is (Aesculus hippocastacum vs. Castanea sativa). Kort om: de tamme kastanje is een fijne en smakelijke boom om in de tuin te hebben!

Op deze pagina:

• Over de kastanjeboom
• Tamme kastanjeboom planten 
• Verzorging
• Referenties

Over de kastanjeboom

In Nederland kennen we allemaal de paardenkastanje. De tamme kastanje is iets minder bekend. Zonde, want het is een prachtige boom met veel goede eigenschappen.

Sierlijke boom

De tamme kastanjeboom heeft ongelovelijk sierwaarde. Hoewel de boom niet groenblijvend is, heeft deze door de seizoenen een prachtig groen gekarteld blad die zeker de aandacht trekt. De mannelijke bloemen zijn onopvallend, maar de vrouwelijke bloemen (hierbij afgebeeld) zijn sierlijke witte, langwerpige bloemtrossen.

De vruchten blijven meerdere maanden hangen, soms de hele zomer en herfst door tot medio November, en zijn een aantrekkelijk sierelement. Hierna kunnen de vruchten natuurlijk worden opgegeten, maar ze kunnen ook gebruikt worden als siergroen.

De tamme kastanjeboom is een wat bredere boom en geeft veel schaduw. Hij staat goed in een bomentuin, voedselbos maar ook prachtig als solitaire boom op een grasveld.

De tamme kastanje wordt door de wind bestoven. Dit heeft als voordeel dat een bestuiver enkele kilometers verder mag staan, wat kruisbestuiving zeer gemakkelijk maakt. Een nadeel van al dit stuifmeel is dat de tamme kastanje een allergische reactie kan veroorzaken bij mensen met hooikoorts.

Gekarteld donkergroen blad van de tamme kastanje.

Ook een smakelijke boom

En naast sierlijk is de tamme kastanje natuurlijk ook heel smakelijk! Na het plukken van de tamme kastanjes in de herfst (september tot oktober) kan je de vruchten redelijk lang bewaren. Op een koele en droge plaats, zoals een koelkast, blijven de vruchten tot wel twee maanden goed.

De tamme kastanje heeft een heerlijk nootachtige smaak en een lichtzoete ondertoon. Ze zijn veelzijdig en kunnen worden gebruikt in zowel zoete als hartige gerechten. Denk aan kastanjepuree, geroosterde kastanjes als snack, toegevoegd aan stoofschotels, risotto of soep. Ze kunnen ook worden verwerkt in desserts, zoals taarten of cakes.

Tamme kastanjeboom planten 

De juiste plaats

De tamme kastanjeboom is een middelgrote boom van maximaal 15 meter hoog. De grootvruchte varieteit Dorée de Lyon wordt maar 8 tot 10 meter hoog, en past daarmee beter in de wat kleinere tuin. Toch kan zeker gezegd worden dat een kastanjeboom alleen voor de grotere tuin is weggelegd. Een kastanjeboom wordt ongeveer even breed als hoog.

Bijzonder aan de tamme kastanje is dat deze goed groeit op lichtzure gronden, zoals veengronden of zandgronden. Veel bomen groeien goed op kalkrijke kleigrond, maar juist daarop groeit een tamme kastanje niet goed. Een tamme kastanjeboom staat graag op een wat drogere plaats in de tuin, het is zeker geen oeverplant. Bij twijfel kan drainage worden geplaatst om de afwatering te verbeteren.

Op de ondergrond na is de tamme kastanje een gemakkelijke boom om in de tuin te hebben. Hij groeit op een zonnige of schaduwrijke plaats, en kan goed op de wind of beschut staan. De boom is zeer goed winterhard, en heeft weinig last van ziekten. Hoewel een tamme kastanjeboom zich goed laat snoeien, bijvoorbeeld bij beschadigde takken of wanneer de takken licht wegnemen, is snoei niet nodig om de boom gezond en productief te houden. De tamme kastanjeboom is een onderhoudsarme boom.

Een tamme kastanjeboom hoeft niet heel groot te worden. Deze boom is maar zo'n 6 meter hoog.

Kastanjeboom uitzoeken: tamme kastanje varieiteiten en hun eigenschappen

Net zoals bij andere fruitbomen zijn er veel verschillende rassen van de tamme kastanje in omloop. Maar waar je bij een appel- of perenboom echt wel moet kiezen voor zo'n 'cultivar', is dit bij een tamme kastanje een heel stuk minder belangrijk. Een botanische tamme kastanje, dus zoals de boom in de natuur voorkomt, is een prachtige en gezonde boom die heerlijke vruchten draagt.

De tamme kastanje rassen die dan in omloop zijn hebben betere vruchteigenschappen, of unieke sierwaarde. Hieronder beschrijven we verschillende varieteiten.

Een kastanjeboom aanplanten

Als u de juiste plaats voor uw tamme kastanjeboom heeft gevonden is het belangrijk om hem goed aan te planten. Net zoals de meeste fruitbomen plant u de tamme kastanje het liefst aan in de winter, als het blad van de boom is gevallen en deze daarna geheel in rust is. U plant de boom bij voorkeurd op een vorstvrije dag, aangezien de wortels nogal gevoelig kunnen zijn voor nachtvorst. Als de boom eenmaal is aangeplant is deze geheel niet vorstgevoelig. Een boom die in de winter is aangeplant heeft voldoende tijd om te wortelen, en hoeft het volgende jaar alleen bij (extreme) droogte te worden bijgewaterd. Op zeer droge zandgronden is het mogelijk nodig om de boom toch meer regelmatig te bewateren.

Uit de volle grond of in pot

U kunt een tamme kastanje planten uit de volle grond (ook wel met blote wortel genoemd), of een boom in pot. Een boom uit de volle grond kan alleen worden verplant als het blad is gevallen, en afhankelijk van het seizoen is dat tussen eind oktober en begin maart. Een boom uit pot kunt u ook in andere jaargetijden aanplanten, maar zorg er dan wel voor u dat u de boom tot de volgende winter voldoende (maar niet teveel) water geeft. Hoewel beginnen met een grote boom het meeste vulling aan de tuin geeft, slaan jonge bomen over het algemeen makkelijker aan. Dit is zeker het geval bij een boom in pot.

Belangrijk tijdens het planten

Plant de boom even diep als deze voor het verplanten in de grond heeft gestaan. Plant u een boom uit pot? Geef de boom dan ook goed water. Houdt een boomspiegel aan, en plaats wanneer in uw omgeving nodig bescherming tegen wildvraat. Vooral als de boom al wat groter is, is het belangrijk om boompalen aan te brengen ter ondersteuning. Anders loop je het risico dat de boom om kan waaien.

Verzorging

Een tamme kastanjeboom is een gemakkelijke boom die geen tot weinig verzorging nodig heeft. Ook als u geen onderhoud pleegt zal de boom (in de meeste gevallen) gewoon vrucht dragen.

Referenties

Foto van blad van tamme kastanje door Rudolphous. CC BY-SA 4.0

Foto van gepofte tamme kastanjes in Barcelona door Thingstodoinbarcelona. CC BY-SA 4.0 licentie