Een mispelboom hoeft niet per se gesnoeid te worden. Zonder snoei blijft het een gezonde boom die meestal vanzelf vruchten draagt. Toch kan een goede snoeibeurt veel voordelen bieden: u kunt de boom een mooiere vorm geven, de productie verhogen en problemen met ziekten en plagen voorkomen. In deze blog leest u hoe u uw mispelboom het beste kunt snoeien voor een optimale groei en een rijke oogst.
Op deze pagina:
Wel of niet snoeien
Een mispelboom hoeft niet veel gesnoeid te worden om gezond te blijven, maar het is wel belangrijk om minimaal zieke, dode of beschadigde takken te verwijderen. Dit voorkomt de verspreiding van ziekten en houdt de boom in goede conditie.
Voor een mooiere vorm, betere luchtcirculatie en hogere vruchtproductie kan gerichte snoei daarnaast zeker voordelen bieden, maar is niet strikt noodzakelijk. Een mispel kan ook zonder veel onderhoud prima groeien en vrucht dragen. Snoei zeker niet te rigoreus. De boom groeit rustig en zware snoei is voor een mispelboom eigenlijk nooit goed.
Deze oude mispelboom in onze winkel heeft nog niet de perfecte vaasvorm, maar geeft wel al volop fruit. Het is dan ook een gemakkelijke en gezonde boom die weinig onderhoud nodig heeft.
De juiste snoeitijd
De beste tijd om een mispelboom te snoeien is in de winter, wanneer de boom in rust is en geen bladeren heeft. Dit geeft een goed overzicht van de takkenstructuur, zodat u gericht kunt snoeien. Snoei bij voorkeur op een droge, vorstvrije dag om beschadiging van het hout te voorkomen. December en januari zijn ideale maanden om te snoeien.
Lichte snoei, zoals het verwijderen van beschadigde of zieke zijtakken, kan ook gedurende de zomer plaatsvinden. Dit noemen we zomersnoei. Zomersnoei helpt de boom gezond te houden en voorkomt dat problemen zich verder verspreiden.
Zomersnoei is alleen nodig als er beschadigde of zieke takken zijn. Is de boom gezond? Dan is zomersnoei niet nodig. Vermijd zware snoei in de zomer, omdat dit de boom kan verzwakken. Grote en zware takken verwijdert u beter in de winter.
De eerste jaren
Als je een jonge boom plant kan je de boom in vorm snoeien. Je bepaald daarmee hoe de boom er uiteindelijk uit gaat zien.
Het is dus belangrijk om de basisstructuur van uw mispelboom goed op te bouwen. Een vaasvormige boom is wat ons betreft een ideale keuze. Deze vorm zorgt voor een goede lichtinval en luchtcirculatie, wat de groei en vruchtvorming bevordert. Ook is het een vorm die van nature goed bij een mispelboom past, waardoor er minder snoei nodig is. Het zorgt er wel voor dat de boom wat breder is. Vaak minstens net zo brood als de maximale hoogte.
Snoeien van een jonge boom
In de eerste jaren proberen we de boom dus vooral in een mooie vorm te brengen. Onze voorkeur voor een mispel is de vaasvorm, waarbij horizontale tot licht schuine takken uit een centraal punt van de stam af groeien. Deze bereikt u zo:
- Begin na het planten met het selecteren van 3 tot 5 sterke, wat horizontale takken die evenwichtig rondom de stam verdeeld staan. Dit worden de gesteltakken van de boom. Zijn er niet genoeg stevige takken om uit te kiezen? Dan laat je de boom eerst nog een jaartje groeien. Bij voorkeur gebruiken we als gesteltakken sterke, horizontale takken die in verschillende richtingen van de binnenkant van de boom vandaan groeien. We willen voor een vaasvorm géén of maar een korte doorlopende verticale stam.
- Na het selecteren van de gesteltakken, snoei je alle andere takken weg, zodat de energie naar deze hoofdtakken gaat. Het is ook mogelijk om de onderste takken te verwijderen, om zo de kroon iets op te snoeien.
- De gesteltakken zelf snoeit u in het eerste jaar tot ongeveer de helft terug. We willen dat de zijtakken zo'n 50 tot 80cm lang zijn. Dit stimuleert vertakking en zorgt ervoor dat de kroon zich gelijkmatig ontwikkelt. Snoei het liefste net voor een knop af die naar buiten gericht staat. Als deze gaat uitlopen zal de nieuwe tak dus ook naar de buitenkant van de boom groeien, en niet naar de binnenkant.
- In de twee tot drie hierop volgende jaren snoeien we de gesteltakken telkens weer tot zo'n 50cm na de laatste vertakking terug. Verder passen we de onderhoudssnoei voor oudere bomen toe, die we hieronder verder beschrijven.
Na een jaar of drie heeft de boom zijn uiteindelijke snoei bereikt, en wordt alleen de basissnoei nog toegepast. U merkt op dat moment ook vanzelf dat de boom wat groeikracht verliest, en meer fruit gaat dragen.
Onderhoudssnoei bij een oudere mispelboom
Na een jaar of drie begint de jaarlijkste onderhoudssnoei. Deze voer je elk jaar uit.
Onderhoudssnoei richt zich op het verwijderen van overtollige, beschadigde of ongewenste takken.
- Begin met het verwijderen van dood, ziek of beschadigd hout om te voorkomen dat ziekten of plagen zich verspreiden.
- Snoei daarna kruisende takken of takken die naar binnen groeien weg, zodat de kroon open en luchtig blijft. Dit voorkomt schimmelvorming en zorgt voor een goede lichtinval, wat belangrijk is voor de vruchtontwikkeling. Ook hier snoeien we bij voorkeur net voor een naar buiten gerichte knop, zodat de nieuwe tak weer naar de buitenkant van de boom gericht zal groeien.
- Verwijder ook waterloten (rechte en verticale, snelgroeiende scheuten) die meestal uit de stam of hoofdtakken groeien. Deze scheuten kosten de boom veel energie en dragen niet bij aan de vruchtvorming.
Let er op dat u niet te veel tegelijk snoeit, om de balans van de boom niet te verstoren. Een verwaarloosde boom snoeit u liever over enkele jaren weer in vorm, in plaats van in één keer alle waterloten te verwijderen. Dit zal alleen in nog veel meer groei resulteren.
Een gezonde boom kan met een jaarlijkse lichte snoei jarenlang volop mispels blijven dragen. Er hoeven bij een mispelboom dus niet veel takken weggesnoeid te worden. Zeker niet als de boom gezond en in vorm is, en weinig waterloten geeft.
Referenties
Foto van volwassen mispelboom door High Contrast. CC BY 3.0 DE licentie.
