Het narrentasje (Taphrina pruni, ook wel 'hongerpruim') is een schimmelinfectie die specifiek voorkomt bij pruimenbomen, sleedoornbomen en kerspruimen zoals de Trailblazer (ook vaak verkocht als sierpruimen). Op sleedoornbomen komt deze parasiterende schimmelinfectie vaak voor, maar op pruimenbomen was deze tot nu toe vrij zeldzaam. De afgelopen jaren lijkt het aantal besmettingen wel toe te nemen. De schimmelinfectie ervoor dat pruimen misvormt raken en verschrompelen. Hoewel de schimmelinfectie niet dodelijk is voor de pruimenboom kan het de boom wel verzwakken en gaan de pruimen verloren. In dit artikel vertellen we je hoe je het narrentasje kunt herkennen, behandelen en voorkomen.
Op deze pagina:
Narrentasje herkennen
Het ziektebeeld van het narrentasje wordt meestal zichtbaar in het voorjaar, wanneer de bomen beginnen uit te lopen. De bladeren kunnen vervormen, en de takken vervormen vaak. De bast van de takken kan ruw en oneven worden. Deze schade kan de groei van de boom belemmeren en de algemene gezondheid ervan aantasten.
Later wordt de schade aan de vruchten duidelijk zichtbaar. De vruchten zijn klein en misvormt, en hebben vaak een onregelmatig oppervlak. Soms vallen ze af, en anders groeien ze verder in een kromme, langwerpige vorm. De vruchten kunnen ook een kenmerkende bleekgele tot roze kleur krijgen, wat wijst op de aanwezigheid van de ziekte.
Het is belangrijk om de symptomen vroegtijdig te herkennen en passende maatregelen te nemen, zoals het verwijderen van aangetaste delen van de boom en het toepassen van fungiciden om verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen.
Vooral bij een koud en nat voorjaar kan infectie voorkomen. In drogere en warmere komt infectie minder vaak voor.
Door het narrentastje aangetaste vruchten van de sleedoorn.
Narrentasje behandelen
Het is belangrijk om het narrentasje te behandelen als het in een boom zit. Anders kan de schimmelziekte zich flink verspreiden en flinke schade aanrichten aan boom- en vooral het fruit. Ook kunnen de schimmelsporen ervoor zorgen dat de ziekte het volgende jaar weer voorkomt.
Een lichte besmetting kan het beste met de hand bestreden worden. Verwijder geinfecteere vruchten en bladeren, en snoei geinfecteerde takken tot af tot 15 centimeter onder de laatste zichtbare aantasting. Ontsmet hierna snoeigereedschappen goed om verdere verspreiding van de sporen te voorkomen. Gebruik een wondafdekmiddel om de snoeiwonden te behandelen.
Verbrand het snoeiafval of laat het afvoeren, maar gebruik het niet om te composteren. Bij het composteren kunnen veel schimmelsporen vrijkomen waardoor herbesmetting voorkomt.
Bij een zware aantasting kan er ook gekozen worden voor het gebruik van een middel tegen schimmels (Fungicide). Deze zijn goed effectief tegen schimmels zoals het narrentasje. Een voorbeeld van een biologisch fungicide is spuitzwavel. Hoewel dus van natuurlijke oorsprong en toegestaan in de biologische teelt is dit middel natuurlijk niet goed voor het milieu. Verwijder eerst handmatig alle aangetaste vruchten en verwijder de ergst aangetaste bladeren en takken. Behandel hierna andere delen van de boom met de fungicide. Spuitzwavel is een contactmiddel, en het is dus belangrijk om alle bladeren en takken goed te benevelen. Volg de instructies op de verpakking van het middel wat u heeft aangeschaft.
Het narrentasje overwinterd in aangetaste vruchten: verwijder deze dus uit de boom om herbesmetting in het voorjaar te voorkomen!
Aantasting door het narrentasje voorkomen
Net zoals bij andere schimmelziekten is de standplaats van een pruimenboom belangrijk om aantasting door het narrentasje te voorkomen. Een pruimenboom wordt graag mooi open gesnoeid, zodat regenwater snel kan opdrogen en er geen vochtige 'broedplaatsen' voor de schimmel in de boom ontstaan. Ook een beschutte maar warme standplaats is aan te bevelen.
Verder is een goede verzorging van belang. Schimmelziekten zoals het narrentasje hebben een voorkeur voor zwakke bomen, en zullen zich daar sneller in versprijden. Door uw boom goed te verzorgen zal de boom dus minder snel aangetast worden. Jammer genoeg worden zeer oude bomen sneller aangetast, waardoor historische bomen dus goede verzorging nodig hebben.
Toch is aantasting nooit geheel te voorkomen. Door in het voorjaar de boom regelmatig te inspecteren kan een besmetting snel worden gespot en behandeld: zo voorkom je verdere verspreiding.
Referenties
Foto van schade door het narrentasje in een Hauszwetsche pruimenboom (inleiding) door Sternrenette. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van schade door het narrentastje in de vruchten van een sleedoorn door Jerzy Opioła. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van vrucht aangetast door het narrentasje door Rosser1954 Roger Griffith. Publiek domein.
.jpg){kind=link}
