Kiwi’s zijn mediterrane planten met toch al een vrij lange geschiedenis in de Nederlandse tuin. Kiwi's zijn niet altijd de makkelijkste planten om fruit aan te krijgen. Ze hebben veel ruimte nodig, en de bestuiving is niet altijd even makkelij. Kiwi’s houden van een warme plek, en kunnen prima als klimplant gebruikt worden op elke zuidermuur of schutting.
Kiwiplant kopen? Bekijk ons assortiment
| Nederlandse naam | Kiwi, Chinese Kruisbes |
| Latijnse naam | Actinidia deliciosa of Actinidia arguta |
| Niveau verzorging | Gemiddeld |
| Niveau produceren | Hoge opbrengst (maar duurt lang voor productie) |
| Soort plant | Klimplant |
| Plaats in de tuin | Zon, Halfschaduw |
| Ziektegevoeligheid | Vrij resistent |
| Aanbevolen rassen | Moniek, Solissimo ® en Hayward + Atlas |
Op deze pagina:
Kiwiplant in de tuin
De kiwiplant is een prachtige maar flink groeiende klimplant. De kiwi groeit als een slingerplant en wordt behoorlijk groot. Een volwassen struik wordt gemakkelijk 4 tot 6 meter lang.
De kiwi is ideaal voor het begroeien van een grote schutting. Ook op een pergola is een kiwi prachtig, waar de grote groene bladeren een mooi dak vormen en de vruchten naar beneden hangen. Aangezien de vruchten ook niet gemakkelijk vallen is het veilig om hier onder te zitten.
De vruchten van een kiwi pluk je in Nederland meestal zo in Oktober. Je kunt ze redelijk goed bewaren, en ook erg goed verwerken in bijv. jam. Op die manier kan je jaarrond kiwi's uit je eigen tuin eten. Dit zal ook nodig zijn, want een volwassen kiwiplant kan 20-50kg kiwi's per jaar produceren.
De kiwi is winterhard
De groene kiwi (Actinidia delciosa) is de meest aangeplante kiwiplant. Deze kiwi komt van origine voor in het zuiden van China en is goed winterhard, tot zo'n -20 tot -25 graden celcius. Die temperaturen komen in Nederland eigenlijk niet voor.
Een gele kiwi (Actinidia chinensis) is een stukje minder winterhard. Deze kiwi kan maximaal -15 tot -20 graden vorst hebben. Gelukkig komen ook die temperaturen in Nederland niet vaak meer voor, maar het is wel verstandig om deze kiwiplant op een wat beschuttere plaats te planten. Een stadstuin of naast een warme muur is ideaal om vorstschade te voorkomen. Mocht het toch zwaar vriezen, dan kan de kiwiplant beschermd worden door de stam in te pakken met jute of noppenfolie. Verwijder dit materiaal wel na de vorst om verstikking te voorkomen.
Ben je op zoek naar een zeer winterharde kiwi? Bijvoorbeeld omdat je de kiwistruik mee wilt nemen naar gebieden waar het harder vriest, of omdat je geen beschutte plaats hebt in de tuin? Dan is de kiwibes (Actinidia arguta) een betere optie. Die kiwi komt van origine uit noordelijkere gebieden zoals Rusland, en zijn winterhard tot -30 graden.
Standplaats
De kiwi gedijt het beste in een zonnige tuin, maar groeit ook in de halfschaduw. Mocht je weinig warmte hebben, dan is de kiwibes misschien een betere optie. Die rijpt makkelijk af.
Zorg voor een plaats met goede beschutting tegen harde wind. Dit is erg belangrijk voor het afrijpen, de gezondheid van de struik en ook voor de winterhardheid.
Een kiwi wordt het liefst op een vruchtbare, goed doorlatende grond geplant. Kiwiplanten geven de voorkeur aan lichtzure tot neutrale bodems met een pH-waarde tussen 5,5 en 7,0.Veengrond of een lichte kleigrond is bijvoorbeeld ideaal, zware klei of puur zand zijn dat niet.
Kiwi's hebben wel behoefte aan water. Dit is in Nederland gelukkig meestal geen probleem, maar vooral bij jongere planten kan het bij droge zomers aan te bevelen zijn om extra water te geven. Zo wordt voorkomen dat de kiwi's klein en zuur blijven.
Bestuiving bij kiwi's
Kiwi's zijn over het algemeen tweehuizig. Dit betekend dat er aparte mannelijke planten zijn, met mannelijke bloemen die stuifmeel afgeven. En vrouwelijke planten, met vrouwelijke bloemen die met hun stamper stuifmeel ontvangen. Alleen de vrouwelijke planten dragen vruchten. De mannelijke en vrouwelijke plant mogen maximaal 50 meter bij elkaar vandaan staan, en worden vooral bestoven door bijen (met enige hulp van de wind).
Naast deze mannelijke en vrouwelijke kiwi's komen er ook kiwi's voor met zogenaamde "bisexuele" bloemen. Dit zijn mannelijke planten waar bij een deel van de bloemen ook een vrouwelijk geslachtsdeel ontwikkeld. Deze planten kunnen zichzelf dus bestuiven, omdat de mannelijke bloemen stuifmeel produceren om de vrouwelijke bloemen te bestuiven. Omdat maar een klein deel van de bloemen zich als vrouwelijke bloem ontwikkeld, moet je er wel rekening mee houden dat een zelfbestuivende plant maar 25-30% van de vruchten produceert die een 'normale' kiwiplant zou produceren. Ook zijn de vruchten over het algemeen wat kleiner. Toch is de zelfbestuivende kiwi erg populair omdat deze veel minder ruimte in beslag neemt (je hebt natuurlijk maar één plant nodig). Ook is het een gemakkelijke oplossing voor de bestuiving. Het is ook mogelijk om een zelfbestuivende kiwi met een tweede vrouwelijke kiwi te combineren.
Kiwiplant verzorgen
Het correct verzorgen van een kiwi is erg belangrijk om heerlijke kiwi's uit eigen tuin te kunnen plukken. Om een kiwi gezond te houden is het van belang de kiwi jaarlijks te bemesten, goed te snoeien en ook om mogelijke ziektes te behandelen.
Bemesten
De kiwi is een groot liefhebber van organisch materiaal, en het is dus aan te bevelen om compost bij te voegen. Dit is vooral ideaal als je je eigen compost maakt van tuinafval. Verspreid een kleine laag compost (ca 5cm) over de bodem rondom de kiwiplant, maar hou tenminste 20cm afstand vanaf de stam van de kiwiplant. Compost kan erg zuur zijn en de haalwortels van de kiwi aantasten. Om diezelfde reden adviseren we pas compost bij te gaan voegen na het tweede jaar.
Naast compost mag je de kiwi ook bemesten met organische meststoffen. Gebruik zo'n 300 gram organische meststoffen voor een volwassen kiwiplant. Ook hier is het aan te raden om de eerste jaren juist geen meststoffen te geven.
Kiwiplant snoeien
Een kiwiplant snoei je in het midden van de winter. Soms kan het ook nodig zijn om in de zomer wat bij te snoeien, om de kiwi in toom te houden. Lees hier hoe je een kiwiplant precies snoeit:
Ziektes bij de kiwi
Kiwiplanten zijn niet erg gevoelig voor ziektes. Het komt in Nederland dus ook relatief weinig voor dat een kiwiplant ziek wordt. In uitzonderlijke gevallen kunnen wel schimmelziekten zoals Botrytis of Phytophthora voorkomen.
Referenties
Foto van kiwi aan pergola door Daderot. CC0 1.0 licentie.
Foto van vrouwelijke bloem van een kiwi door Apple2000. CC BY 3.0 licentie.
| Dit artikel is een beginnetje. We zijn hard aan het werk om de encyclopedie af te krijgen, en dit artikel staat op de nominatie om te worden uitgebreid. Kunt u nu al meer informatie gebruiken? Neem dan contact met ons op. |
