In de winkel sta je er misschien niet zo bij stil. Alle frambozen zijn daar groot, rood en wat stevig. Maar er zijn heel veel verschillende soorten frambozen! Allemaal hebben ze hun eigen groeiwijze, kleur, smaak en eigenschappen. In dit artikel vertellen we je wat meer over de verschillende soorten frambozen en welke goed zijn voor in Nederland. We vertellen over een paar veel voorkomende frambozensoorten, en over een paar bijzonderen natuurlijk. Lees dus snel verder!
Beste soorten frambozen
Voordat we alle frambozen gaan bespreken, laten we beginnen met het belangrijkste: wat zijn nu de beste soorten frambozen voor in Nederland?
Natuurlijk is het zo dat smaken verschillen, en iemand wat anders goed vind dan een ander. Maar als specialist in fruitbomen weten wij wel welke frambozen door onze klanten het beste worden ontvangen. En onze klanten vinden deze vijf frambozen echt het allerbeste:
Foto | Naam van frambozensoort | Omschrijving |
---|---|---|
1: Polka | Dit beschermede ras is geselecteerd op goede ziektresistentie en grote vruchten met een uitstekende smaak. Daarnaast kan je deze framboos ook beter bewaren dan veel andere rassen. Je plukt de Polka framboos aan het einde van de zomer, in augustus en september. Als wij ruimte zouden hebben voor één framboos in de tuin, dan planten wij een Polka. |
|
2: Himbotop | Ook de himbotop is een herfstframboos die je in de herfst plukt, zo in augustus en september. De frambozen hebben een mooie felrode kleur, zijn groot en stevig. Het ras groeit lekker door en is een gemakkelijke en onderhoudsvrije plant. | |
3: Golden Everest | De Golden Everest is een bijzondere framboos met prachtige lichtgele vruchten. Dit ras is zeer productief en geeft veel frambozen. De frambozen zelf zijn wat kleiner en niet zo stevig, dus je kunt ze niet zo goed bewaren. Wel zijn ze heerlijk zoet en enorm populair bij kinderen. | |
4: TulaMagic ® | De Tulamagic is net zoals de Polka een beschermd ras. Deze framboos is geselecteerd uit een kruising van een vroegrijpende en laat rijpende framboos, en dat herken je in de pluktijd. Je plukt deze namelijk midden in de zomer, zo rond juni. De TulaMagic geeft middelgrote, rode frambozen met een goed aroma. Je kunt ze voor zo'n vroege framboos ook opvallend goed bewaren. | |
5: Meeker | Nog een moderne zomerframboos is de framboos Meeker. Ook dit ras pluk je al in Juni, meestal nog een weekje eerder dan de Tulamagic. Grote en stevige rode frambozen zijn popualir bij iedereen die deze framboos in de tuin aanplant. Omdat Meeker ook zo'n gezond ras is, is het erg goed geschikt voor de beginnende tuinier. |
Herfstframbozen
De meest aangeplante frambozen zijn herfstframbozen. Deze naam is een beetje ongemakkelijk, want de herfst begint pas op 1 september.
Herfstframbozen daar integen pluk je al in augustus, maar kan je door blijven plukken tot het einde van september, en soms met wat geluk nog in oktober. In 2023 plukten we zelfs nog enkele frambozen in de eerste week in november!
Herfstframbozen zijn over het algemeen de beste frambozen. Ze zijn over het algemeen groter, steviger en zoeter van smaak dan zomerframbozen. Herfstframbozen in ons assortiment zijn o.a. (op volgorde van populariteit): Polka, Himbotop, Autumn Bliss, Aroma Queen, Fallgold (geel), Zefa Herbstente, Heritage, Saxa Record, Ottawa en Sugana Lubera Primeberry.
Een herfstframboos geeft fruit op éénjarige takken. Je mag een herfstframboos dus aan het einde van het jaar dus bijna tot aan de grond terugsnoeien. Het volgende jaar geeft de struik gewoon weer fruit op takken die dat jaar gegroeid zijn.
Zomerframbozen
Zomerframbozen zijn dus iets minder zoet en ook wat kleiner dan herfstframbozen. Maar, zomerframbozen pluk je wel eerder. Hierdoor kan je dus al eerder in het jaar genieten van heerlijk zoete frambozen uit eigen tuin. Tegenwoordig zijn er ook moderne rassen op de markt die wat smaak betreft dichter in de buurt komen van de herfstframbozen.
Een zomerframboos geeft fruit op tweejarige takken. Takken die vorig jaar nieuw gegroeid zijn geven dit jaar fruit. Aan het einde van het seizoen, als je de framboos snoeit, verwijder je alle takken die fruit hebben gedragen. Meestal zijn deze makkelijk te herkennen, omdat er nog wat kroontjes van opgegeten frambozen in hangen. Takken die dat jaar nieuw gegroeid zijn laat je staan, deze geven volgend jaar fruit.
Wil je meer weten over het correct snoeien van zomer- en herfstframbozen? Lees dan hier even verder:
Zomerframbozen in ons assortiment zijn o.a. (op volgorde van populariteit): Tulameen, Malling Promise, TulaMagic, Golden Everest (geel), Willamette, Glen Ample, Schonemann, Meeker, Valentina (oranje), Cascade Delight, Glen Clova, Marwé, Glen Prosen, Octavia.
Doordragende frambozen
De doordragende framboos wordt nogal eens weergegeven als een aparte groep naast de herfstframbozen en zomerframbozen, maar dat is het niet. Alle frambozen dragen over een periode vruchten af, waardoor je elke dag een paar frambozen kunt plukken.
Wel zijn er enkele rassen die langer frambozen dragen dan andere vergelijkbare rassen. Deze kan je dus ook gerust 'doordragers' noemen. De twee rassen uit ons assortiment die wij doordragers noemen zijn Golden Everest (geel) en Zefa Herbstente. Beide rassen dragen hun eerste vruchten eind juni of begin juli, en kunnen tot eind september blijven dragen.
Er is tegenwoordig op het internet een beetje een deflatie in de term 'doodrager' gaande. Ook Glen Ample en Tulameen worden dan doordragers genoemd. Hoewel ook deze over een periode van zo'n 2 maanden frambozen dragen, vinden wij deze zelf de titel 'doordragend' niet waard.
Dwergframbozen
Nu we de zomer- en herfstframbozen hebben besproken wordt het tijd om de minder gewone soorten frambozen te bespreken. Dwergframbozen zijn over het algemeen speciale herfstframbozen met een compacte, bossige groei en weinig groeikracht. Hierdoor zijn deze frambozen perfect voor een kleine tuin, of om in pot te houden. Aan het einde van het jaar snoei je ze terug tot 10cm boven de grond. In het seizoen zelf groeien de planten tot een hoogte van zo'n 50cm, en geven volop fruit.
In ons assortiment zijn de volgende dwergframbozen te vinden: 'Sweet Sunshine' ®, 'BonBonBerry ® Yummy', 'Little Sweet Sister' ®, 'Ruby Beauty' ®, Good As Gold ® en Rote Schwedin.
Doornloze frambozen en kruisingen met frambozen
De familie van frambozenplanten, Rubus in het latijn, bevat ook andere fruitsoorten. Het bekenste is de braam maar ook bijvoorbeeld de Japanse Wijnbes is erin te vinden.
Om het beste van deze fruitsoorten te combineren is er nogal wat aangekruist tussen de verschillende fruitsoorten in de rubus-familie. Gewoon puur natuur, door stuifmeel van één plant op de andere over te brengen, zijn de Loganbes, Taybes en Boysonbes gevonden. Allemaal kruisingen tussen frambozen en bramen.
De Loganbes is het populairste van deze drie. Het is een kruising tussen een framboos en een doornloze braam, en de resulterende plant is dus ook geheel doornloos. Omdat de vrucht van de Loganbes toch het meeste op een wat grote, stevige framboos lijkt wordt deze plant ook wel eens 'doornloze framboos' genoemt. Maar eigenlijk is het dus geen framboos, maar een frambraam.
De loganbes ziet er uit als een grote, langwerpige framboos maar is eigenlijk een frambraam.
Zuilvormige framboos
Nu we het over de frambozen en frambramen hebben gehad is het tijd voor de wat meer bijzondere frambozen. De eerste: de zuilvormige framboos "Raspberry Tower".
De Raspberry Tower is een uit japan afkomstige framboos. Ook deze framboos is ontstaan uit een kruising met een andere fruitsoort uit de frambozen-familie, ook al is ons nog niet bekend welke precies. Het heeft geresulteerd in een plant met een enorme groeikracht en grote bladeren. Door de sterke takken groeit deze framboos in een zuilvorm: hoog maar ook smal. De rode vruchten hebben een wat andere vorm dan de frambozen die wij kennen, maar wel een herkenbare zoete en aromatische smaak.
Wij hebben nog niet veel ervaring met deze framboos, maar de bijzondere groeivorm is veelbelovend!
Aardbeienframboos en frambozenaardbei
Ook de aardbeienframboos komt van origine uit Japan. Dit familielid van de framboos groeit mooi bossig en niet te hoog, maar heeft jammer genoeg wel vervelende stekels.
De frambozen zelf zijn opvallend groot en rond. Ze zijn sappig en zoet maar hebben wat minder frambozenaroma. Wel is er wat aardbeienaroma te vinden.
Wat ons betreft is de aardbeienframboos dus vooral een leuke verzamelplant en een bijzondere frambozensoort. Maar wil je veel en smakelijke frambozen plukken uit de tuin? Dan is een 'gewone' framboos waarschijnlijk een betere keuze.
De aardbeienframboos is een prachtige, ronde vrucht.
Nu kunnen we de aardbeienframboos niet benoemen zonder ook de frambozenaardbei te benoemen. In tegenstelling tot de aardbeienframboos heeft de frambozenaardbei niet veel met een framboos te maken. Deze aardbei, ook wel de Frau Mieze Schindler genoemd, heeft vooral deze naam gekregen vanwege het uiterlijk. Deze aardbei heeft namelijk een diepe kleur en ook een bijzondere vruchtvorm die wat aan een framboos doet denken.
De sterke aardbeiensmaak en prachtige kleur maken dit een enorm populaire framboos, maar in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt heeft deze aardbei geen frambozensmaak. En het is al helemaal geen kruising tussen een aardbei en een framboos.
Zwarte framboos
Op naar de volgende bijzondere framboos. De zwarte framboos is weer geen 'echte' framboos, maar een familielid. Deze plant komt van origine uit Amerika, maar groeit ook goed in Nederland.
De frambozen zijn zwart, als een braam, maar hebben een smaak die meer lijkt op de framboos. Hoewel smakelijk zijn de vruchten niet heel bijzonder, en de planten zijn niet heel productief. Niet aanplanten dus? Nou, het is wel een heel sierlijke struik met best veel groeikracht. De takken hebben een bijzondere soort 'dauwkleur' die zeer sierlijk is, en ook het blad is mooi. Wat ons betreft is de zwarte framboos dus zeker wel de moeite waard, zeker voor de verzamelaar.
Bodembedekkende framboos
Heb je nu helemaal weinig ruimte in je tuin? Dan zijn er altijd nog de twee laatste familieleden van de framboos die ik in dit artikel wil benoemen. De bodembedekkende gele kruipframboos en rode kruipbraam. Beide mooie bodembedekkers die het goed doen op een wat zuurdere en goed doorlatende ondergrond.
De gele kruipframboos bloeit met witte bloemen en geeft gele vruchtjes. De rode kruipbraam, ook wel poolbraam genoemd, geeft dan weer roze bloemen en rode vruchtjes. Beide zijn voor de sier zeker de moeite waard. Hoewel de vruchtjes smakelijk zijn is de productie redelijk laag.
De gele kruipframboos geeft kleine, zoete gele vruchtjes die aan een framboos doen denken.
Een frambozenstruik in de tuin?
Ben je nu helemaal enthousiast geworden over een framboos in de tuin? Dat snap ik helemaal! Hopelijk weet je nu ook welke frambozensoort het beste bij jouw wensen past. Lees snel hieronder verder hoe je met die tuinplannen aan de slag gaat!
- Planttijden voor fruitstruiken
- Een frambozenstruik aanplanten (plantinstructies)
- Een framboos planten en verzorgen
- Een frambozenplant snoeien
- Gele frambozen: must-have of overrated?
Referenties
Foto van zomerframboos Schonemann door Rasbak. CC BY-SA 3.0 licentie.
Foto van Raspberry Tower gebruikt met toestemming van Plantipp BV®.
Foto van de aardbeienframboos door Krzysztof Ziarnek, Kenraiz. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van zwarte framboos door Joshua Mayer. CC BY-SA 2.0