Niet iedereen heeft de luxe van een grote fruitkooi in de tuin. In dat geval is potcultuur, het houden van bessenstruiken in potten, een interessante optie. Je kunt bessenstruiken in pot op je terras plaatsen, of zelfs op een balkon, om zo toch bessen uit je eigen tuin te plukken. Hoewel je in principe elke bessenstruik kunt kweken in een pot zijn er wel enkele bessen beter geschikt dan anderen. In dit artikel vertellen we je wat meer over de bessenstruiken die je het beste resultaat gaan geven.
Blauwe bessen
Blauwe bessen zijn heel erg kieskeurig wat hun standplaats betreft. Grond te alkalisch? Te droog? Dan heeft de blauwe bes er geen zin meer in. En dat kan in de tuin best wel een uitdaging zijn.
Gelukkig is het in pot een stuk gemakkelijker! Door de blauwe bes in een mooie ruimte pot te houden, gevuld met grond voor zuurminnende planten, kan iedereen blauwe bessen plukken uit de eigen tuin. De blauwe bes is namelijk de ultieme fruitsoort om in pot te houden.
In principe zijn alle blauwe bessen geschikt om in een pot te houden, maar onze favorieten zijn toch de blauwe bessen met een wat compactere groeivorm. Die zijn in een pot net wat sierlijker dan de varianten die uitgroeien tot een grote struik. Alles over de beste blauwe bessen voor in pot lees je hier.
Naast het gebruiken van de juiste potgrond voor zuurminnende planten is het ook belangrijk om een pot te gebruiken die groot genoeg is (minimaal 25-30 liter) en bij hoge temperaturen goed water te geven. Na het eerste jaar mag de plant jaarlijks bemest worden met voeding voor zuurminnende planten.
Aalbes: rode bes, witte bes en roze bes
De rode bes is één van de makkelijkste fruitsoorten om zelf te kweken. Dit maakt het een fantastische fruitsoort voor beginners die op zoek zijn naar een makkelijke fruitsoort om in pot te houden. En ook de andere kleuren waarin de aalbes voorkomt (geel/wit en roze) zijn erg gemakkelijk.
Nu is het makkelijkste natuurlijk altijd om een rode bes in de tuin te planten. Als de struik daar een beetje gesetteld is hoef je eigenlijk alleen nog maar te plukken.
Maar niet iedereen heeft de luxe van een tuin, en in dat geval is de rode bes ook uitstekend te kweken in een pot. Het is een gemakkelijke struik die niet veel specifieke voorwaarden stelt.
In principe zijn alle aalbessen geschikt om in pot te houden. Maar onze favoriete rassen zijn de Rovada, Red Poll ® en Werdavia.
Gebruik bij het overplanten van de rode bes naar zijn nieuwe pot bij voorkeur gewone potgrond. Kies een pot met een inhoud van minimaal 20-25 liter. Hierna geef je natuurlijk goed water, vooral op warme dagen. Na het eerste jaar gebruik je voeding voor tuinplanten of potplanten. Een rode bes is niet kieskeurig, dus gebruik vooral iets wat je al in huis hebt!
De rode bes is er niet alleen in het rood, maar ook in het roze of wit. Zoals deze witte (rode) bes 'Werdavia'.
Kruisbes
De kruisbes is een ouderwetse, Hollandse fruitsoort die je helaas niet vaak meer ziet in tuinen. Toch is het een prachtige aanvulling op een fruitcollectie, vooral als je beperkte ruimte hebt. De bessen zelf zijn vaak groen of rood en hebben een frisse, iets zure smaak. Ze zijn heerlijk om direct van de struik te eten, maar ze lenen zich ook uitstekend voor gebruik in taarten, gebak of om jam van te maken.
De struik groeit relatief compact, met een maximale hoogte van zo'n 100-150cm, wat hem goed geschikt maakt voor een pot. Een pot met een volume van zo'n 20-25 is voldoende om een kruisbes goed te laten groeien, maar iets ruimer is beter. Let wel op dat je een luchtige potgrond gebruikt en de plant regelmatig water geeft, vooral in warme periodes. Een plek in de volle zon of lichte schaduw zorgt voor een goede opbrengst. De kruisbes is goed winterhard, dus overwinteren is niet nodig.
Kruisbessen zijn vrij eenvoudig te snoeien en te onderhouden. De struik houdt van luchtcirculatie rond de takken, dus een open snoeiwijze helpt om schimmelziekten te voorkomen. Met de juiste zorg kan de kruisbes in potten jarenlang gezonde, smakelijke vruchten blijven produceren.
Onze favoriete rassen kruisbessen voor in pot zijn de diverse doornloze kruisbessen. Die zijn vooral fijn als er ook kinderen in de tuin of op het balkon te vinden zijn. De beste doornloze kruisbessen zijn Tatjana en Captivator. Maar er zijn ook enkele lichtbedoornde kruisbessen zoals de Rokula en Pax die de moeite waard zijn.
Ook de rode kruisbes Rokula, die licht bedoornd is, is goed geschikt om in pot te houden.
Aardbeien
Aardbeien worden vaak in potten of bakken geteeld, omdat ze hier uitstekend voor geschikt zijn. Vooral lange, lage bakken, zoals BATO-bakken, balkonbakken of hangende bakken, bieden een ideale omgeving voor aardbeienplanten. Doordat de planten vaak over de rand van de bak gaan hangen, zijn de vruchten makkelijk te plukken zonder dat je de plant hoeft te beschadigen.
Voor de verzorging van aardbeien in potten is het belangrijk om een luchtige, goed doorlatende potgrond te gebruiken en ervoor te zorgen dat overtollig water kan weglopen. Aardbeien houden van een zonnige standplaats, maar zorg ervoor dat ze niet uitdrogen, vooral in de warme zomermaanden. Regelmatig water geven is een must, maar vermijd dat de wortels te nat staan, omdat dit kan leiden tot rot.
Om de oogst te stimuleren, kun je de planten in het voorjaar een beetje organische mest geven. Ook is het aan te raden om bij doordragers de eerste bloemen van jonge planten te verwijderen, zodat de plant meer energie kan steken in het ontwikkelen van sterke wortels en bladeren. In de zomer kun je de eerste vruchten al verwachten, en met de juiste zorg kun je vaak nog een tweede oogst in de nazomer halen.
Onze favoriete aardbeien voor in pot zijn de Ostara, een gemakkelijk maar ook smakelijke doordrager, en de Mrak. Een aardbei met grote bladeren die ook goeed kan hangen.
Frambozen en bramen
Frambozen en bramen groeien van nature met lange, slappe takken die de neiging hebben om te gaan hangen. Hierdoor zijn de meeste soorten minder geschikt om in potten te houden, omdat ze ondersteuning nodig hebben en vaak moeten worden aangebonden. Dit maakt ze praktischer voor een plek in de volle grond met een rek of steun.
Toch zijn er een aantal dwergrassen van zowel frambozen als bramen die speciaal zijn gekweekt voor compacte groei met sterkere takken. Deze soorten blijven klein, waardoor ze perfect zijn voor een pot op een balkon of terras. Met een beetje zorg kun je toch genieten van heerlijke bessen, zelfs zonder een grote tuin. Deze compacte rassen zijn gemakkelijk te onderhouden en vragen weinig ruimte, terwijl ze toch een goede opbrengst geven.
Benieuwd naar welke soorten geschikt zijn? Bekijk ons uitgebreide artikel over frambozen voor in pot en bramen voor in pot .
Honingbes
De honingbes is een bessenstruik die je in Nederland nog niet zoveel ziet. Nog niet, want deze bessensoort is wel in opkomst. De honingbes komt van origine uit siberië. Het kan daar behoorlijk koud zijn, en deze struik is dus ook extreem winterhard.
De honingbes is familielid van de kamperfoelie. Dat is goed te zien in het vroege voorjaar, zo rond april, als de plant bloeit. De witte tot lichtgele bloemen lijken namelijk sprekend op die van de kamperfoelie. Jammer genoeg geuren ze niet: dat is echt alleen voor de 'echte' kamperfoelie weggelegd.
De honingbessen zelf zijn eind mei rijp, en hebben een zoete tot zachtzure smaak. Je moet de blauwe vruchtjes wel wat zoeken, want ze zitten vaak wat onder de bladeren verstopt. Dit zorgt er ook voor dat ze iets minder snel gepakt worden door vogels.
Alle honingbessen zijn in principe geschikt om in een pot te houden. Als je maar één honingbes in de tuin zet, is het wel belangrijk om een zelfbestuiver uit te kiezen. Wij adviseren om een Duet of een Altaj aan te planten. Beide uitstekende zelfbestuivende rassen die perfect zijn voor teelt in Nederland. Gebruik een pot van 20 tot 25 liter. Bij voorkeur liever één die breder is dan diep, want een honingbes wortelt net zoals de blauwe bes relatief oppervlakkig.
De honingbes moet je vaak een beetje zoeken. De blauwe besjes zitten namelijk onder de bladeren verstopt.
Appelbes
De appelbes, ook wel bekend als aroniabes, is een minder bekende fruitsoort die vooral wordt gewaardeerd voor verwerking in sap, jam of siroop. De struik is zeer sterk en vrijwel onderhoudsvrij, wat hem een ideale keuze maakt voor mensen met weinig tijd voor de tuin. Het is wel nodig om de struik in pot goed water te geven. Dit is in de volle grond natuurlijk niet het geval, daar zoekt de plant uiteindelijk zelf voldoende water op. In het voorjaar bloeit de appelbes met prachtige witte bloemen, terwijl de struik in de herfst opvalt door zijn diep rode bladkleur. De bessen, die bijna zwart zijn, verschijnen in de nazomer.
Hoewel de appelbes meestal in de volle grond wordt geplant, kan hij ook goed in een pot worden gehouden. Een pot van minimaal 20-25 liter is voldoende. De struik gedijt goed in de zon of halfschaduw en vereist weinig verzorging.
Nanking kers
De Nankingkers is één van de weinig planten uit de Prunus-familie die niet als een boom groeit, maar als een struik. De plant wordt daarom ook wel struikkers genoemd. Hij is niet alleen geliefd om zijn eetbare kersen, maar ook om zijn sierwaarde. In het voorjaar bloeit de boom uitbundig met kleine, roze-witte bloemen die vlinders en bijen aantrekken. Daarna verschijnen de helderrode, zoetzure kersen die zowel vers als verwerkt heerlijk zijn. Jammer genoeg is de oogst van een nankingkers wel wat kleiner. De Nankingkers heeft een compacte groeivorm, wat hem geschikt maakt voor kleine tuinen of grote potten. In de herfst biedt hij een extra decoratief element met zijn gele en oranje bladeren. Het is een veelzijdige, onderhoudsarme struik die je tuin het hele jaar door een bijzondere uitstraling geeft.
Chocobes
De chocobes (Leycesteria formosa), ook wel fazantenbes genoemd, is een sierlijke struik met opvallende bessen en bloeiwijze. De plant bloeit in de zomer met hangende trosjes van witte en paarse bloemen, die later gevolgd worden door diep paarse bessen. Deze bessen hebben een bijzondere, karamelachtige smaak, waardoor de plant soms 'chocobes' wordt genoemd. De struik heeft ook een hoge sierwaarde door zijn felgekleurde bloemtrossen en de bessen die vogels aantrekken. Leycesteria formosa is een onderhoudsvriendelijke plant die goed in pot gehouden kan worden, zolang hij voldoende water en een zonnige tot halfschaduwrijke plek krijgt.
Verder lezen
Wil je meer te weten komen over het verzorgen van fruitbomen en struiken in pot? Lees dan vooral ook even hier verder!
