Kruisbessen zijn toch zo ongelovelijk lekker. Ze zijn knapperig, smaakvol en zachtzuur. Je kunt ze direct opeten van de struik, of verwerken in de allerlekkerste jam. Het is zo jammer dat deze ouderwetse fruitsoort eigenlijk niet meer in de winkel te verkrijgen is. Er zit dus niets anders op dan een eigen kruisbessenstruik, om zelf uit de eigen tuin te kunnen plukken. Maar als er dan toch zelf geplukt moet worden, dan is een doornloze kruisbessenstruik wel zo handig!
Met of zonder doornen
Het is niet voor niets dat een kruisbes ook wel een 'stekelbes' genoemd wordt. Want stekelig is een kruisbes zeker! Deze lange en harde stekels kunnen echt zeer doen, en zorgen ervoor dat je kruisbessen meestal beter met stevige tuinhandschoenen kan plukken.
Smaak van doornloze kruisbessen
Gelukkig zijn er tegenwoordig ook kruisbessenstruiken zonder doornen op de markt: doornloze kruisbessen. Hoewel dit dus zeker een uitkomst is tijdens het snoeien en plukken, is niet iedereen verkocht aan de smaak. En dat is niet voor niets: vooral de Captivator smaakt toch wel net iets minder lekker dan andere rode kruisbessen zoals Hinnonmaki Rod. De smaak van Tatjana, een groene doornloze kruisbes, is een stuk beter. Maar zelfs dan is een doornloze kruisbes toch vaak minder lekker dan de (licht) bedoornde variëteiten.
Kruisbessen uit eigen tuin zijn heerlijk: maar pas op voor de op de foto zichtbare doornen!
Kruisbes met doornen tegen katten
Een kruisbes wordt ook wel eens aan de rand van een moestuin aangeplant. Het is namelijk een natuurlijke en effectieve manier om katten (en hun 💩) uit de moestuin te houden. De katten blijven natuurlijk weg omdat ze net zo'n hekel hebben aan de stekels als wij. Een kruisbes met stevige doornen, zoals Whinham's Industry, heeft dus ook zijn voordelen.
Licht bedoornde kruisbessen
Naast doornloze kruisbessen zijn er ook nog de 'licht bedoornde' kruisbessen. Dit zijn rassen waar er minder, en vooral minder grote, stekels aan de takken groeien dan bij een 'ouderwetse' kruisbessenstruik. De struik is dan dus zeker niet helemaal zonder doornen, maar er kan met enig opletten wel zonder handschoenen worden geplukt. Zeker als de struik mooi open gesnoeid is. Vaak worden deze kruisbessen 'bijna doornloos' genoemd, maar 'licht bedoornd' is een wat betere beschrijving aangezien het niet moeilijk is om hier en daar een kleine stekel te vinden als je ernaar zoekt!
In ons assortiment zijn de kruisbessen Pax en Lady Sun ® beide licht bedoornd. Beide zijn zeer smakelijke en productieve rassen.
Niet alleen op de stekels letten
Het is belangrijk om niet alleen op de stekels te letten. Er zit namelijk ook veel verschil in kruisbessen hun kleur, smaak, pluktijd en vooral ook ziekteresistentie. Sommige rassen zijn gevoelig voor schimmelziekten zoals meeldauw, en anderen zijn hier resistent tegen. Erg handig in de (biologische) moestuin! Je vindt een handig overzicht hier of kunt de ideale kruisbes vinden in onze webwinkel.
Soorten doornloze kruisbessen
De volgende kruisbessen zijn geheel doornloos. Als je deze aanplant zullen hier (bijna) geen stekels aan de takken te vinden zijn:
Kruisbes Captivator
Kruisbes Captivator is onze meest verkochte doornloze kruisbes. Logisch, want het is een kruisbes die veel goede eigenschappen heeft voor de (beginnende) fruittuinier. Het ras is productief, makkelijk in onderhoud en zeer ziekteresistent. Ook is deze kruisbes zo goed als geheel doornloos, waardoor je voor een nare doorn in je duim niet bang hoeft te zijn!
Een nadeel van de Captivator is toch wel de smaak. Hoewel de vruchten zeker niet vies zijn, zijn ze redelijk klein hebben ze wat minder aroma. Op zoek naar een beter smakende rode kruisbes? Lees dan even verder bij 'Pax'. Maakt de kleur je niet zoveel uit, maar wil je liever wel een doornloze kruisbes? Dan is de Tatjana misschien een betere optie!
Kruisbes Tatjana
De Tatjana is niet de meest verkochte doornloze kruisbes, maar wel onze favoriet. Hoewel de kruisbes Tatjana groen is, en groen is niet de meest populaire kleur, heeft deze wel zeer goede eigenschappen. Het is namelijk een gezonde struik: goede resistentie tegen meeldauw, een sterke groeikracht en met een hoge productie.
De bessen zijn middelgroot tot groot en hebben een redelijke tot goede smaak. Doordat de vruchten wat zoeter zijn vallen ze ook al snel goed in de smaak bij mensen die normaal niet zo'n enorme fan van kruisbessen zijn.
De kruisbes Tatjana is zo goed als geheel doornloos. Een stekel op een Tatjana plant is echt een uitzondering, vooral bij wat oudere takken.
Wil je een kruisbessenstruik in de tuin, maar weet je niet zo goed welke je zou moeten aanplanten? Met een kruisbes Tatjana heb je altijd een goede keus gemaakt!
De volgende kruisbessen zijn licht bedoornd. Als je deze aanplant zullen hier weinig en kleine stekels aan de takken te vinden zijn:
Kruisbes Pax ®
De kruisbes Pax is een beroemdheid. Dit redelijk moderne ras heeft zeer goede eigenschappen: een mooi rode vruchtkleur, grote vruchten met een goede smaak en een goede resistentie tegen meeldauw.
Dit alles maakt de Pax zowel zeer goed geschikt voor de professionele kruisbessenteelt als voor de hobby-fruitteler. Een gemakkelijke en sterke plant waar je veel plezier van hebt.
Wat stekels betreft is de Pax zeker niet doornloos, want op elke tak zijn wel stekels te vinden. Toch zijn de doornen redelijk kort en dun, en zijn deze makkelijk te ontwijken tijdens het plukken. De kruisbes 'Pax' is dus zeker een goede keus als het doel is om een zeer smakelijke kruisbes met (redelijk) praktisch plukken te combineren.
De takken van de kruisbes Pax zijn licht bedoornd.
Kruisbes Lady Sun ®
De Lady Sun ® is nog niet zo heel erg lang in ons assortiment te vinden. Dit moderne ras heeft een grote belofte. Het is namelijk een zeer productieve, gezonde gele kruisbes. Met grote, sappige en smaakvolle vruchten met een dunne schil is dit een kruisbes waar je wel van wilt plukken.
De struik is gezond, heeft een sterke groeikracht en is resistent tegen meeldauw. Wat stekels betreft is deze kruisbes vergelijkbaar met de Pax: het ras is zeker niet doornloos, maar deze struik geeft wel iets kleinere en vooral veel minder stekels dan een 'ouderwetse' kruisbessenstruik.
Stekels van de licht bedoornde kruisbes 'Lady Sun'
Kruisbes Lady Sun is een productieve gele kruisbessenstruik.
Let ook op de standplaats en verzorging
Natuurlijk is het uitzoeken van het juiste ras kruisbes van belang. Dit bepaald de kleur, smaak, ziekteresistentie en de stekels natuurlijk. Maar vergeet ook niet het belang van de juiste standplaats, bemesting en snoei. Op onze encyclopedie lees je precies hoe je dit goed doet, en de beste oogst van je kruisbessen behaald.
Een kruisbessenstruik verzorgen
Referenties
Foto van kruisbes 'Captivator' door Frank Vincentz. CC BY-SA 3.0.
