Het kan ontzettend frustrerend zijn: uw kiwiplant groeit al jaren weelderig, maar bloemen of vruchten blijven uit. Gelukkig is er meestal een goede verklaring én oplossing voor dit probleem. In deze blog leggen we uit waarom een kiwiplant soms niet bloeit of vrucht draagt en welke stappen u kunt nemen om dit te veranderen. Zo kunt u hopelijk binnenkort genieten van uw eigen kiwivruchten uit de eigen tuin!
Geen of wel bloemen
Het eerste waar naar gekeken moet worden om te zorgen dat je kiwi's uit je eigen tuin kunt plukken, is of deze kiwiplant wel of niet bloemen geeft. Zonder bloemen zal je nooit kiwi's plukken, en dan moeten we dit wel oplossen. Geeft de kiwi wel bloemen, maar geen kiwi's? Dan is er waarschijnlijk iets met de bestuiving aan de hand.
Waarom bloeit mijn kiwiplant niet?
Er kunnen verschillende redenen, of zelfs een combinatie van redenen zijn waarom een kiwiplant geen bloemen geeft.
Meestal geeft een kiwiplant geen bloemen vanwege één van deze redenen:
- De plant is nog te jong: kiwiplanten hebben vaak meerdere jaren nodig voordat ze bloeien.
- Onvoldoende snoei of een verkeerde snoeitechniek remt de bloei. Een kiwiplant geeft bloemen op takken van het voorgaande jaar.
- De plant krijgt te weinig zonlicht door een schaduwrijke standplaats.
- Voedingsstoffen zijn uit balans, meestal door een overschot aan stikstof.
- De plant heeft niet voldoende ruimte en/of wordt te aggressief gesnoeid, waardoor de plant alleen energie stopt in meer groei.
- De plant heeft schade opgelopen door vorst of ziekte.
In Nederland ligt het probleem vaak bij een gebrek aan ruimte of zonlicht. Kiwiplanten hebben veel groeiruimte nodig om zich volledig te ontwikkelen, en een zonnige plek is essentieel voor het vormen van bloemen.
Hieronder leggen we uit je ervoor kunt zorgen dat een kiwi wel bloemen gaat dragen.
Voldoende ruimte
Een kiwiplant heeft ongeveer vier tot vijf meter ruimte nodig tegen een schutting over een pergola om te groeien. Alleen als de kiwiplant zo groot kan worden, zal deze bloemen geven. Omdat je bij veel kiwiplanten een mannelijke en een vrouwelijke plant nodig hebt (zoals bij Hayward en Atlas) heb je dus een behoorlijk grote tuin nodig!
Naast voldoende ruimte is dus ook een goede snoei belangrijk. Hoe je een kiwi snoeit lees je hier: een kiwiplant snoeien op de juiste manier.
Leeftijd voor kiwiplant die kiwi's draagt
Een kiwiplant moet dus al enige jaren oud zijn voordat deze fruit draagt. De meeste kiwiplanten dragen voor het eerst kiwi's als ze 5 tot 10 jaar oud zijn.
Er zijn ook enkele rassen die al op jongere leeftijd vrucht dragen. Ons ras Moniek is daar een voorbeeld van. Deze geeft soms al na twee jaar de eerste vruchten.
Standplaats en voedingsstoffen
Een goede standplaats is essentieel voor een bloeiende kiwiplant. Kies een zonnige plek met voldoende ruimte, bij voorkeur op een zuid- of westmuur waar de plant beschut staat tegen koude wind. De grond moet goed doorlatend zijn, licht zuur tot neutraal (pH 6-7), en humusrijk. In Nederland bevatten tuingronden meestal voldoende voedingsstoffen, zeker als u organisch materiaal toevoegt, zoals compost. Overbemesting, vooral met stikstofrijke mest, kan echter averechts werken: de plant produceert dan veel blad, maar weinig bloemen. Bemest daarom spaarzaam en kies indien nodig voor een meststof met een uitgebalanceerde samenstelling die de bloei bevordert.
Vorstschade
Hoewel relatief zeldzaam kan een kiwiplant ook vorstschade oplopen, en daardoor niet bloeien. Dit komt voor als de kiwiplant bloeit of al bloemknoppen heeft gevormd als er ook nachtvorst is.
In de hobbytuin is alleen preventief de plant op een beschutte plaats planten (soms) een oplossing. Maar bij extreem late nachtvorst is er jammer genoeg niet veel aan te doen. In dat geval zal de oogst van dat jaar tegenvallen.
Wel bloemen, geen kiwi's
Geeft uw kiwiplant wel bloemen, maar geen vruchten? Dan kan één van de volgende problemen spelen:
- Onvoldoende bestuiving: Er zijn geen mannelijke bloemen in de buurt om de vrouwelijke bloemen te bestuiven.
- Onvoldoende insectenactiviteit: Bijen en andere bestuivers bezoeken de bloemen te weinig, bijvoorbeeld door slecht weer.
- De plant is zelfbestuivend, maar er is te weinig kruisbestuiving. Zelfs zelfbestuivende soorten profiteren soms van extra bestuiving. Vooral bij een jonge kiwiplant zijn er vaak maar enkele bloemen, die soms merendeels mannelijk zijn (en dus geen kiwi's worden).
- Vorstschade: Late nachtvorst kan bloemknoppen beschadigen, waardoor vruchtzetting uitblijft.
Verschil tussen mannelijke en vrouwelijke kiwi bloemen
Kiwiplanten hebben gescheiden mannelijke en vrouwelijke planten, die andere bloemen hebben. De vrouwelijke bloemen zijn herkenbaar aan de duidelijke stamper in het midden, omgeven door meeldraden. Mannelijke bloemen missen een stamper, maar hebben opvallende, stuifmeelrijke meeldraden.
Om vruchten te krijgen, is bestuiving noodzakelijk, wat betekent dat zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen in dezelfde tuin aanwezig moeten zijn. Dit kan door een mannelijke en vrouwelijke kiwiplant samen te planten.
De linkerfoto is mannelijk, en bevat alleen meeldraden. De rechter foto, van een vrouwelijke bloem, bevat een grote witte stamper in het midden van de bloem.
Zelfbestuivend
Er zijn ook zelfbestuivende kiwiplanten beschikbaar, zoals de kiwi 'Jenny'. Deze soorten hebben bloemen die zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken combineren, waardoor één plant voldoende kan zijn. Toch kan ook bij zelfbestuivende soorten de vruchtzetting verbeteren als er een andere plant in de buurt staat.
Andere opties
Heeft u geen ruimte of geduld voor een grote kiwiplant? Dan zijn er gelukkig alternatieven! De kiwibes is een bijzonder familielid van de kiwi. Deze compacte en makkelijk groeiende plant is een goed alternatief voor de toch wat moeilijker kiwi. Een populaire zelfbestuivende variëteit is de 'Issai', die al op jonge leeftijd vruchten geeft.
De kleine, zoete vruchtjes van de kiwibes hebben geen behaarde schil en kunnen direct van de plant, met schil en al, gegeten worden. Bovendien blijft de kiwibessenplant veel kleiner dan een gewone kiwiplant, waardoor deze ook geschikt is voor kleinere tuinen.
Een andere leuke vervanger is de druif. Druivenplanten dragen meestal gemakkelijker fruit en hebben minder strikte eisen aan hun standplaats. Daarnaast is het grote, decoratieve blad een mooie toevoeging aan uw tuin. Met de juiste verzorging geniet u al snel van heerlijke trossen druiven én van een prachtige, weelderige plant.
Verder lezen
Wil je meer te weten komen over kiwi's en kiwibessen? Lees dan snel hier verder:
- Kiwiplanten in de webwinkel
- Een kiwiplant planten en verzorgen
- Een kiwiplant snoeien
- Overzicht van alle klimmende fruitstruiken
- Kiwibessen in de webwinkel
Referenties
Foto van kiwi's in kiwiplant (naast inleiding) door Lazaregagnidze. CC BY-SA 3.0 licentie.
Foto van kiwiplantage door James Shook. CC BY 2.5 licentie.
Foto van vrouwelijke kiwibloem (rechts op collage) door Cryptosporella, bewerkt. CC BY-SA 3.0 licentie.