We krijgen vaak vragen van mensen die zich zorgen maken over mieren in hun fruitbomen. Zijn ze schadelijk, of kunnen ze juist nuttig zijn? Mieren zijn een belangrijk onderdeel van een gezonde tuin en hoeven zelden aangepakt te worden. Dit artikel richt zich vooral op het minimaliseren van mogelijke problemen zonder de mierenpopulatie te verstoren. In dit artikel vertellen we waarom mieren zich tot fruitbomen aangetrokken voelen, wanneer u zich wel zorgen moet maken, en wat u kunt doen om eventuele problemen aan te pakken.
Waarom fruitbomen mieren aantrekken
De in Nederland veel voorkomende zwarte mier houdt enorm van alles wat zoet is. In fruitbomen zijn er twee belangrijke bronnen van zoetigheid te vinden: honingdauw en rijpend fruit. Honingdauw is een suikerachtig afvalproduct dat door bladluizen wordt geproduceerd. Omdat mieren vaak een symbiotische relatie met bladluizen hebben, beschermen ze de bladluizen in ruil voor deze zoete substantie. Daarnaast kan overrijp of beschadigd fruit in de boom een aantrekkelijke voedselbron vormen. Losse schors of holtes in de stam bieden bovendien ideale schuilplaatsen voor mierennesten, waardoor mieren graag in de buurt blijven.
Kan het kwaad? Meestal niet!
Mieren zijn meestal niet schadelijk, maar kunnen onder bepaalde omstandigheden wel problemen veroorzaken. Sommige mierensoorten zijn zelf goed voor uw fruitbomen. Ze voeden zich met kleine insecten of hun eitjes en kunnen zo bijdragen aan het verminderen van andere plagen. Ze helpen ook bij de afbraak van organisch materiaal rond de boom, wat dan weer goed is voor het bodemleven, en dat bodemleven is dan weer goed voor de boom.
Toch kunnen mieren ook problemen veroorzaken. Vooral als ze in grote getalen samenleven met bladluizen. Doordat de mieren de bladluizen te beschermen kunnen natuurlijke vijanden niet hun werk doen, wat tot grote aantallen bladluizen kan leiden. Dit veroorzaakt schade aan bladeren en jonge scheuten.
Als mieren zich voeden met beschadigd fruit, kan dit bovendien rotting verergeren en vruchtverlies veroorzaken. Toch moet gezegd worden dat dit probleem minder groot is dan bij bijvoorbeeld wespen, die vaak vanzelf van beschadigd fruit overstappen naar onbeschadigde exemplaren. Dit is bij mieren minder het geval.
Mieren voorkomen
Het aanpakken van bladluizen is meestal de beste oplossing om mieren te verminderen. U kunt bladluizen verwijderen door aangetaste bladeren of toppen weg te plukken, de bladluizen met een harde waterstraal van de bladeren te spuiten, natuurlijke vijanden zoals lieveheersbeestjes in te zetten, of een mild mengsel van water en zachte zeep te gebruiken. Zodra de bladluizen weg zijn zullen ook de mieren vertrekken.
Als u mieren direct wilt ontmoedigen, kunt u lijmringen om de stam aanbrengen, barrières zoals koffiedik of kalk strooien, of natuurlijke afweermiddelen zoals knoflookspray gebruiken. Toch is het ontmoedigen van mieren vaak slechts een tijdelijke oplossing. De echte oorzaak ligt meestal bij de bladluizen, die een blijvende aantrekkingskracht op mieren hebben. Daarom is het aanpakken van bladluizen veel effectiever.
Zijn de mieren vooral geinteresseerd in het fruit? Dan helpt het verwijderen van beschadigd of overrijp fruit en het regelmatig snoeien van de boom. Bij een goed gesnoeide boom kan fruit minder gemakkelijk beschadigen.
Mieren zijn zeer nuttige dieren en echte afvaleters. Wil je ze liever niet in de tuin? Gooi beschadigd fruit dan altijd in de groenbak!
Mieren en kruidenplanten
Sommige planten hebben een geur waar mieren niet van houden, en u kunt deze strategisch in de buurt van uw fruitbomen planten. Kruiden zoals munt, lavendel, rozemarijn en tijm hebben een natuurlijke afwerende werking. Deze kruiden zijn niet alleen nuttig in de strijd tegen mieren, maar ze dragen ook bij aan de biodiversiteit in uw tuin en kunnen in de keuken gebruikt worden. Het zo combineren van planten die een positieve werking op elkaar hebben noemen we ook wel combinatieteelt. Je leest er meer over in dit artikel: combinatieteelt in de fruittuin.
Biodiversiteit in de tuin
Mieren maken deel uit van een gezond ecosysteem en dragen bij aan de natuurlijke balans in de tuin. Ze ruimen organisch afval op, verbeteren de bodemstructuur en kunnen zelfs helpen bij de bestrijding van andere schadelijke insecten. Het volledig elimineren van mieren is daarom meestal niet nodig of wenselijk. Door een diverse en gezonde tuinomgeving te creëren, helpt u uw fruitbomen om sterk te blijven, terwijl de balans tussen insecten in stand blijft.
Ziet u dus een paar mieren door de boom lopen? Schrik dan niet! Dit is juist een teken dat uw gezond is en vol met leven.
Conclusie
Mieren in fruitbomen kunnen zowel nuttig als schadelijk zijn, afhankelijk van de situatie. Meestal zijn mieren gelukkig alleen goed nieuws, en hoef je er dus ook niets tegen te doen.
Vormen de mieren wel een plaag? Dan is het belangrijkste om te begrijpen waarom de mieren aanwezig zijn en de oorzaak aan te pakken. Meestal zijn dat bladluizen. Met eenvoudige preventieve maatregelen, zoals het aanpakken van bladluizen en het gebruik van geurige kruiden, kunt u eventuele problemen met mieren effectief oplossen en voorkomen.
Verder lezen
Wil je graag meer te weten komen over fruit-tuinieren? Dan ben je op de juiste website beland! Lees dus snel verder bij één van deze gerelateerde artikelen:
- Ziekten en plagen bij fruitbomen
- Fruitbomen en fruitstruiken verzorgen
- Met deze 5 tips zorg je voor een gezonde bodem in je fruittuin
- Goede buren voor fruitbomen - combinatieteelt in de fruittuin
Referenties
Foto van mieren op beschadigde appel door Fir0002. CC BY-SA 3.0 licentie.
