De leukste fruitstruiken die je als bodembedekker kunt gebruiken

Gepubliceerd op 18-04-2024

in Assortiment, Informatie

Geschreven door Frank Houweling

Er zijn zoveel leuke fruitbomen dat de 'bomenlaag' van de tuin al snel gevuld is. Er zijn natuurlijk maar zoveel bomen die je in een tuin kwijt kunt voldat het vol staat. En met appels, peren, pruimen, kersen, kweeperen, abrikozen, kaki's, vijgen en meer om uit te kiezen, kan dat best lastig zijn. Ook wat fruitstruiken betreft zijn er heel veel opties, en is het vaak makkelijk om een border te vullen. Maar wat bodembedekkers betreft is er veel minder te kiezen. Al snel grijpen mensen naar kruiden of sierplanten. Maar dat is helemaal niet nodig. Want als je goed kijkt, zijn er best heel leuke fruitstruiken die als bodembedekker kunnen worden gebruikt. In dit artikel helpen we je aan de nodige inspiratie!

Wat is een bodembedekker?

Een bodembedekker is een lage struik die tussen de 10 en 50cm hoog wordt, en langzaam in de breedte uitgroeit. Een bodembedekker doet precies dat wat de naam zegt: het bedekt de bodem zodat er (uiteindelijk) geen enkel stukje aarde meer onbedekt is. Hierdoor voorkom je de groei van onkruid, en het is natuurlijk ook gewoon een veel leuker gezicht!

Alle planten in dit artikel voldoen aan deze voorwaarden en zijn dus goede opties als bodembedekker!

Bodembedekkers met fruit

De volgende struiken zijn bodembedekkers die eetbaar fruit produceren.

Japanse Dwergkwee

De Japanse Dwergkwee wordt ook wel eens als sierplant aangeplant. Begrijpelijk, want het is een prachtig plantje. Afhankelijk van het ras geeft deze struik rode, gele of roze bloemen. De struik groeit mooi compact en kan met beperkte snoei op een hoogte van zo'n 20 tot 30cm gehouden worden. Het is daarmee een ideale bodembedekker.

De japanse dwergkwee past ook goed in een onderhoudsvriendelijke tuin. De struik beperkt namelijk de groei van onkruid, en heeft zelf weinig onderhoud nodig. Desondanks bloeit deze struik rijk en geeft deze ook gemakkelijk fruit.

Let wel een beetje op met de standplaats. Hoewel de dwergkwee in volle zon of halfschaduw kan groeien, heeft deze wel een voorkeur voor licht zure ondergronden. Ideaal om te planten op veengrond, maar minder geschikt voor zware klei.

De japanse dwergkwee 'Crimson and Gold' heeft rode bloemen. 'Jet trail' heeft witte bloemen.

De gele vruchten kunnen in oktober geplukt worden en worden gebruikt om een smakelijke jam van te maken. Laat ook enkele vruchten liggen: de vogels zullen er in de winter van smullen!

Aardbeien

De aardbei is misschien wel de meest aangeplante bodembedekker in de fruittuin. Logisch, want wie houdt er niet van dit heerlijke zoete zomerfruit?

De meeste aardbeienplanten bloeien in april met kleine, witte bloemen. Maar er zijn ook varianten beschikbaar met roze bloemen. Vaak zijn die aardbeien wel wat minder smakelijk.

De vruchten groeien later, en kunnen afhankelijk van het ras aan het begin of aan het einde van de zomer gegeten worden. Ben je op zoek naar een grote, sappige en smakelijke aardbei? Dan zijn onze favorieten de Darselect en Vima Xima. Pluk je liever het hele seizoen? Plant dan een doordrager aan zoals de Ostara. En verzamel je graag bijzondere fruitsoorten? Kijk dan even naar deze bijzondere aardbeienrassen.

Aardbeien groeien het liefste op een lichtzure en goed doorlatende grond, op een zonnige plaats. Om de aardbeien meerdere jaren op dezelfde plaats te laten groeien is bemesting ook van belang. En vergeet bij warmte natuurlijk niet om voldoende water te geven.

Dwerg blauwe bes

Bij de blauwe bes denk je al snel aan een grote struik. En dat is logisch, want er zijn veel blauwe bessen, waarvan sommigen wel twee meter hoog kunnen worden. De Heerma is daar een voorbeeld van.

Toch zijn er ook blauwe bessen die juist heel klein blijven. Deze dwerg blauwe bessen worden maar zo'n 50cm hoog, en kunnen met jaarlijkse snoei nog wat lager gehouden worden. Zo ontstaat een compacte struik van zo'n 30-40cm hoog die perfect geschikt is voor vakbeplanten, of om als bodembedekker te houden.

De blauwe bes heeft gehoefte aan een zonnige plaats, of een plaats in de halfschaduw. Een zeer zure ondergrond is van belang.

De blauwe bes bloeit in april rijk met prachtige witte klokbloemen die enkele weken zichtbaar blijven. Ze worden vaak druk bevlogen door hommels die in de klokbloemen klimmen om wat nectar te snoepen. Later in het seizoen, zo tussen juli en september, zijn de blauwe bessen rijp. Ze hebben een heerlijke zoete smaak en zijn perfect om direct uit de plant te snoepen. Je kunt een net spannen, of accepteren dat de lokale vogels meegenieten.

Geschikte dwerg blauwe bessen om als bodembedekker te gebruiken zijn de Northsky, Hortblue Petite, Little Blue Wonder en Northcountry.

Blauwe bessen zijn heerlijk zoet. Ze zijn het lekkerste als je ze direct uit de struik snoept.

Kruipend kornoelje

Dit is een onbekende fruitstruik. Het kruipend kornoelje is directe familie van de chinese kornoelje (Cornus kousa): een grote heester die vaak als sierstruik wordt aangeplant. En hoewel de bloem en het blad erg op deze struik lijken is de kruipend kornoelje een heel andere plant. Want inplaats van een grote heester is het kruipend kornoelje een vaste plant. Deze vaste plant komt van origine uit Canada, en is zeer winterhard.

Het kruipend kornoelje sterft in de winter af en komt het volgende jaar weer op. In het voorjaar bloeit de struik met witte bloemen, en in september pluk je de rode vruchtjes. Deze vruchtjes zijn vooral geschikt voor het maken van kornoeljejam.

Gele kruipframboos

De gele kruipframboos is een familielid van de framboos. Dit plantje bloeit met prachtige witte bloemetjes in het voorjaar. Later vormen de kleine gele vruchtjes die een aangename zoete smaak hebben. De oogst ligt wel laag, net zoals bij de poolbraam hieronder.

De gele kruipframboos is dus vooral een leuke combinatie van sierplant en fruitstruik. Een groot voordeel is dat deze struik erg laag blijft, met een maximale hoogte van zo'n 10cm.

De gele kruipframboos groeit goed in de zon of halfschaduw. Hij groeit het liefst op een lichtzure grond, maar is wat sterker dan andere planten uit deze lijst. De plant verdwijnt in de winter onder de grond, maar komt in het voorjaar weer op.

Poolbraam

De poolbraam heeft wat overeenkomsten met de gele kruipframboos. Ook deze plant is een bodembedekker die zeer laag blijft, met een maximale hoogte van zo'n 15cm. En ook deze plant is een famielid van de framboos.

Deze struik bloeit alleen niet met witte bloemen, maat met roze bloemen. Ook het blad is anders: wat ronder en zachter dan de gele kruipframboos. En als laatste verschil zijn de vruchten niet geel, maar rood van kleur. Beide hebben een aangename zoete tot zachtzure smaak, maar ook hebben beide een relatief lage productie.

Rubus arcticus, ook bekend als de Arctische braam, gedijt het beste in vochtige, zure grond op een plek met halfschaduw tot volle zon. Zorg voor goed doorlatende grond en vermijd wateroverlast. Regelmatig mulchen helpt vocht vast te houden. Snoei dode of zieke takken in het late voorjaar voor optimale groei en vruchtzetting.

Cranberry

De cranberry is een plant die van origine uit de VS komt. Daar is het een oeverplant die in grote getalen wordt geteelt voor de aangename en vooral erg gezonde, zure bessen. Van cranberries kan heerlijke sap of jam gemaakt worden, maar ze worden ook vaak vers gegeten.

In Nederland komt deze plant ook van nature voor, als een exoot die zich hier gevestigd heeft. Er is bijvoorbeeld een grote populatie planten op Terschelling.

De cranberry gedijt het beste in licht vochtige, zure grond en vereist volle zon of lichte schaduw. Zorg voor een goed doorlatende bodem en vermijd plassen. Als cranberries voor langere tijd in het water staan zullen de wortels gaan rotten.Regelmatig water geven is essentieel, vooral tijdens droge periodes. Voeg mulch toe om vocht vast te houden en onkruid te onderdrukken. Snoei jaarlijks voor optimale groei.

Cranberries bloeien in het voorjaar met kleine, witte bloemen. Later in het jaar kunnen de rode besjes geplukt worden. De cranberry blijft erg laag, met een maximale hoogte van zo'n 15cm. De plant heeft een prachtige bruin-rode herfstkleur.

Rode bosbes

De rode bosbes is misschien wel de mooiste plant uit dit lijstje. Deze fruitsoort staat in Nederland vooral bekend onder de engelse naam: "lingonberry". Bekend van de "lingonberry jam" die we allemaal zo graag bij de balletjes van de Ikea eten.

Deze zweedse plant is ook goed geschikt voor het Nederlandse klimaat, maar moet wel op een zure ondergrond worden aangeplant. Veengrond is bijvoorbeeld perfect.

Dit compacte plantje wordt maar zo'n 20cm hoog en is deels groenblijvend. In het voorjaar bloeit de plant met leuke witte klokbloemen. In de zomer pluk je de rode besjes die wat zuur van smaak zijn, en vooral perfect voor het maken van een zoete jam. Naast bij de gehaktballetjes is deze jam ook heerlijk op brood of in desserts.

Van de rode besjes maak je heerlijke jam. Eet smakelijk!

Bodembedekkers op kleigrond

Met zo'n lijst lijkt het alsof er veel te kiezen is. Maar de aandachtige lezer zal hebben gezien dat eigenlijk alle planten van deze lijst alleen groeien op lichtere, licht zure tot zure ondergronden. Ze zijn daarmee niet geschikt voor tuinen met zware kleigrond.

Dat betekend niet dat je geen bodembedekkers in je tuin kunt planten, maar waarschijnlijk ben je wel aangewezen op bodembedekkers die geen fruit dragen.

Goede bodembedekkers voor in de tuin met (zware) kleigrond zijn: Lamium (Dovenetel), Gele zonnehoed (Rudbeckia), Duizendknoop (Persicaria affinis) en Herfstaster.