Kersen, met hun zoete en aromatische smaak, zijn een geliefde fruitsoort bij velen. Vers van de boom zijn ze op hun best en ze lenen zich uitstekend voor diverse culinaire creaties. Veel mensen dromen ervan om hun eigen kersen te plukken, wat de populariteit van kersenbomen in tuinen verklaart.
Kersenbomen worden (meestal) groot
Kersenbomen hebben de neiging om behoorlijk groot te worden, met hoogstammen die tot wel 6 meter reiken. Het onderhouden van zo'n grote boom kan een uitdaging zijn, vooral omdat je een ladder nodig hebt voor het plukken en het plaatsen van vogelnetten. Niet elke tuin kan zo'n kolos herbergen, waardoor laagstammen een aantrekkelijk alternatief lijken. Maar zelfs die kunnen nog steeds 2,5 tot 3 meter hoog worden, wat niet ideaal is voor kleine tuinen of balkons.
Kersenbomen voor kleine tuinen
Voor wie een kleine tuin of balkon heeft, zijn er gelukkig opties die beter passen bij beperkte ruimtes. De volgende kersenbomen blijven klein en zijn daarmee geschikt voor een kleine tuin of om in pot te houden:
- Dwerg kersenbomen
- Patio kersenbomen
- Kersenbomen op Gisela 5 onderstam
- Zuilkersenbomen
- Nankingkers (struikkers)
In dit artikel vertellen we je meer over deze kleine kersenbomen!
Dwerg kersenbomen
Dwerg kersenbomen zijn de best geschikte kersenbomen voor een kleine tuin. Door een natuurlijke mutatie hebben deze rassen een andere groeivorm dan normal kersenbomen, en blijven ze klein. Zulke natuurlijke mutaties zijn ook te vinden bij appelbomen en perenbomen.
Is het wel echt een dwergvorm?
Omdat alleen enkele specifieke bomen zo'n mutatie hebben, is het niet mogelijk om elke kersenboom als dwergboom te krijgen. Alleen die specifieke rassen met de afwijking zijn geschikt. Hoewel er veel dwergkersenbomen worden aangeboden is het belangrijk om te controleren of het daar wel echt om een dwergvorm gaat, en niet om een patioboom. Die heeft namelijk een andere groeivorm, en verdient ook andere verzorging. Meer over patiobomen vertellen we je in de volgende paragraaf.
Dwergkersen in ons assortiment
In ons assortiment zijn enkele dwergkersenbomen te vinden: de Cherry Boop (TM) is onze favoriet. Met dieprode, zoete kersen en een prachtige compacte groeivorm. De zoete kersen pluk je in juli en ze zijn perfect voor directe consumptie van de struik. Zonder snoei wordt deze boom zo'n 1.5 tot 2 meter hoog, wat erg klein is voor een kersenboom. Maar met snoei kan je de boom zelfs op zo'n 100cm houden, waardoor het meer een kleine struik blijft dan een boom.
Andere opties zijn de Stella Compact, een klein blijvende mutant van de Stella kers en de Morello. Een zure kers (kriek) in een semi-dwergvorm. Naar onze ervaring groeit deze kers inderdaad wat rustiger dan een patio morel, maar het verschil is niet zo groot als bij de Cherry Boop en de Stella Compact.
Patio kersenbomen
Waar alleen specifieke kersenrassen in een dwergvorm groeien, is de term patio kersenboom van toepassing op een veel grotere groep kersenbomen. Dit komt doordat in principe elk ras kersen geschikt is voor het maken van een 'patioboom'. Een patio kersenboom is een kersenboom die is geënt op een langzaam groeiende onderstam. Op die manier wordt de groei geremd en voorkomen dat de boom al te groot wordt. Daarnaast is de boom ook zeer laag op de stam geënt en compact gesnoeid, waardoor het een klein boompje is met veel zijtakken.
De juiste verzorging is belangrijk
Omdat de patioboom niet van nature zo klein blijft, is de juiste verzorging echt heel erg belangrijk. Hoewel de boom door de langzaam groeiende onderstam nooit 6 meter hoog zal worden, kan deze toch uitgroeien tot een boom van 2.5 tot 3 meter hoog. Dit willen we in een kleine tuin natuurlijk voorkomen.
Dit kan bijvoorbeeld door de boom in pot of bak te houden. Hier is de patioboom op zijn best. De beperkte ruimte voor wortels remt de groei, waardoor de boom kleiner blijft.
Een patioboom kan ook in de volle grond geplant worden. In de tuin is het extra belangrijk om de boom goed te snoeien, om deze zo klein en goed in vorm te houden.
De beste rassen
Omdat je dus van praktisch elk kersenras een patioboom kunt maken, valt er ook een stuk meer te kiezen dan bij dwergkersenbomen. Ons gehele assortiment aan patio kersenbomen vind je hier: patiofruitbomen. Onze favoriete kersenbomen in patiovorm zijn de Regina en Kordia. Vanwege hun donkere (bijna zwarte) kersen met knapperig, rood vruchtvlees en een fantastische zoete smaak.
Wil je maar één kersenboom aanplanten? Dan moet je ook zeker de Sunburst overwegen. Deze dieprode kers heeft ook een heerlijke zoete smaak, en heeft het voordeel dat deze beter zelfbestuivend is dan de Kordia en Regina. Je plukt, zonder een andere boom in de buurt, dus nog steeds een mooie oogst aan kersen.
Kersenbomen op een Gislea 5 onderstam
De kersenboom op Gisela 5 onderstam is eigenlijk 'gewoon' een laagstam. Maar waar normaal vaak de Colt onderstam wordt gebruikt bij kersenbomen is het ook mogelijk om een kersenboom toe te passen met nog minder groeikracht, zoals de Gisela 5.
De Gisela 5 onderstam verschilt aanzienlijk van de Colt onderstam in verschillende opzichten.
Kleinere boom en sneller fruit
Ten eerste staat de Gisela 5 bekend om zijn compactere groei, terwijl de Colt een meer uitgestrekte groei vertoont. Deze eigenschap maakt de Gisela 5 bijzonder geschikt voor kleine tuinen, waar ruimte een beperkende factor kan zijn.
Daarnaast geeft een kersenboom op Gisela 5 onderstam op een jongere leeftijd vrucht. Je kunt dus sneller plukken en van kersen uit je eigen tuin genieten.
Niet alleen voordelen
Hoewel de compacte groei een voordeel kan zijn, zijn er ook nadelen verbonden aan de Gisela 5 onderstam. Zo is het bij een kersenboom op Gisela 5 onderstam belangrijk om water te geven tijdens droge periodes, omdat de compactere groei kan resulteren in een verminderd vermogen om water uit de bodem te halen. Bovendien is ondersteuning van de boom belangrijk, omdat de boom ook sneller kan omwaaien.
Een ander aspect om te overwegen is dat bomen geënt op Gisela 5 vaak duurder zijn dan die op Colt onderstammen, omdat Gisela 5 een gepatenteerde onderstam is. Ondanks deze overwegingen blijft de Gisela 5 onderstam een aantrekkelijke optie voor tuinders die op zoek zijn naar fruitbomen die goed gedijen in beperkte ruimtes.
Vergeleken met de andere opties uit dit artikel is de kersenboom op Gisela 5 het beste geschikt voor tuiniers die een hoge productie van goede kwaliteit willen behalen.
Zuilkersenbomen
De laatste optie voor een kleine tuin is de zuilkersenboom. Een zuil kersenboom is simpelweg een kersenboom die gesnoeid is in een zuilvorm, met vooral veel groei de lucht in en weinig zijtakken. Vooral de kers Sylvia is goed geschikt als zuilkersenboom, omdat dit ras van nature al minder horizontale zijtakken vormt en meer de lucht in groeit. De Sylvia is daarnaast ook nog eens een aantrekkelijke dieprode kers met een zoete smaak.
Om een zuilkersenboom te vormen is het fijn om een laagstam boom te kopen met één sterke hoofdtak. Door de kersenboom elk jaar goed te snoeien kan deze zuilvorm behouden worden. Zo kan een boom met een hoogte van zo'n 2.5 meter worden gemaakt, maar met een compacte breedte van zo'n 30-80cm.
Snoeien in zuilvorm
Hoewel dit een zuilkersenboom beter geschikt maakt om in een kleine tuin of in pot te houden, is zo'n boom wel aanzienlijk groter dan de andere kersenbomen uit deze lijst. Ook is goede snoei en onderhoud belangrijk om de boom compact te houden. Zonder snoei wordt deze boom gewoon groot. Daarom moeten jaarlijks horizontale takken worden ingekort en verwijderd, en verticale takken gestimuleerd.
Nankingkers
De Nanking kers (ook wel struikkers genoemd) is een ideale optie voor iedereen die een onderhoudsvrije, kleine kersenboom zoekt, maar vooral van de bloesem wil genieten. De Nanking kers bloeit namelijk prachtig. De boom staat al vroeg in het jaar, meestal in maart, rijk in bloei met veel witte bloemen. Deze struik bloeit al op jonge leeftijd.
Van nature compact
De Nanking kers is geen echt kersenboom, maar een familielid van de kers. Net zoals dat de zure kers (kriek of morel) en kroosjespruim ook familie is van de kers. Dit familielid heeft een bijzondere groeivorm. In plaats van als grote boom groeit deze plant in de natuur als een compacte struik. Dit maakt hem dus ook perfect voor een kleine tuin. Hier kan je hem aanplanten, en weet je zeker dat de struik ook zonder snoei niet te groot wordt.
Minder voor het fruit
Je plant de Nanking kers toch wel vooral voor de sier. Hoewel deze boom wel eetbare kersen geeft is de productie redelijk laag. De kersen zijn rood van kleur, redelijk klein en zoet. Maar wel wat vlak van smaak. Minder lekker dus dan de fantastische kersen die eerder in dit artikel werden genoemd.
Goede verzorging
Hoewel het dus minder gemakkelijk is om een kersenboom te vinden die past in een kleine tuin dan bijv. een appelboom voor een kleine tuin, of een kleine peer, zijn er wel degelijk opties. Welke optie je kiest, bepaald de uiteindelijke vorm van de boom en de smaak van de kersen die je gaat plukken. De juiste keuze is dus van groot belang!
Nadat je een mini kersenboom hebt gekocht en geplant is het belangrijk om die goed te verzorgen. Let het eerste jaar vooral goed op in droge perioden. De boom mag dan zeker wat water hebben. In pot is dit ook in volgende jaren het geval.
Hierna is vooral snoeien, bemesten en het voorkomen en bestrijden van plantenziekten van belang. En als de boom eenmaal kersen draagt is het wegjagen van de lokale vogels ook belangrijk. Als je de kersen zelf wilt kunnen eten tenminste.
Wil je meer weten over een kersenboom in de tuin? Lees dan hier verder:
- Een kersenboom planten en verzorgen
- Bestuivingstabel voor kersenbomen
- Snoeien van fruitbomen
- Plantinstructies
- Water geven bij jonge bomen en bomen in pot
- Fruitbomen en struiken in pot houden
- Kersenbomen in de webwinkel
Referenties
Foto van kersen in kersenboom (inleiding) door T. Kebert. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van de Sylvia kers door nationalfruitcollection.org.uk. Open Government Licence 2.0
Foto van zoete kersen in een kersenboom (onder "Goede verzorging") door Geoprofi Lars. CC BY-SA 4.0 licentie.
Foto van de Stella kers door nationalfruitcollection.org.uk. Open Government Licence 2.0