Vooral bij jonge fruitbomen en bessenstruiken komt het vaak voor: het bruin verkleuren van de buitenranden of het topje van het blad. Meestal wordt dit bladvebranding of zonnebrand genoemt. Hoewel het geen kwaad kan als er enkele bladeren (deels) verbrand zijn, kan bladverbranding bij een grote hoeveelheid bladeren wél een teken zijn van een probleem. In dit artikel lees je precies hoe je bladverbranding kunt herkennen, wat de mogelijke oorzaken zijn en hoe je problemen met bladverbranding kunt voorkomen.
Bladverbranding herkennen
Bladverbranding is relatief gemakkelijk te herkennen als je weet waar je op moet letten. De bladeren vertonen donkeroranje bruine en droge randen, die scherp afgebakend zijn en zich soms naar het midden van het blad kunnen verspreiden. Wanneer je de verbrande delen van het blad aanraakt, laten ze gemakkelijk los van de rest van het blad. In ernstige gevallen kan het hele blad uitdrogen als gevolg van de verbranding, maar dit gebeurt minder vaak.
Een interessant aspect van bladverbranding is dat als het gehele blad verbrand is maar niet van de struik valt, dit een serieus probleem kan zijn voor de gezondheid van de plant. Daarentegen, als de bladeren van de takken vallen, is dit meestal een natuurlijk beschermingsmechanisme van de plant om vochtverlies te verminderen. Dit is eigenlijk een positief teken in vergelijking met wanneer het blad aan de struik blijft hangen.
Het is ook belangrijk om te weten dat een egale verkleuring van het blad naar geel meestal geen bladverbranding is, maar eerder kan wijzen op een tekort aan voedingsstoffen. Als je patronen van verkleuringen op het blad ziet, is de oorzaak waarschijnlijk eerder te vinden bij schimmelziekten of de aanwezigheid van kleine zuigende insecten.
Bladverbranding bij een blauwe bes, zichtbaar door de bruine randen rondom het blad.
Bladverbranding bij fruitbomen- en struiken
In principe kan bladverbranding voorkomen bij alle bomen en struiken, maar sommige fruitbomen- en bessenstruiken zijn bijzonder gevoelig. Vooral bij appelbomen, blauwe bessen en frambozenstruiken komt bladverbranding vaak voor.
Ook bij appelbomen komt bladverbranding vaak voor.
Effecten van bladverbranding
Bladverbranding heeft verschillende negatieve effecten op de getroffen planten. Door de verdroging van de bladranden is er minder oppervlakte beschikbaar voor fotosynthese, het proces waarbij de plant energie produceert uit zonlicht. Dit kan resulteren in een vertraagde groei en een verzwakt uiterlijk van de planten.
Gelukkig is dit effect meestal niet zo heel sterk, en enige bladverbranding bij extreem hoge temperaturen en droogte is dus ook geen probleem. Als de bladverbranding daarintegen bij minder extreme temperaturen voorkomt, of zelfs elk jaar weer terugkomt, kan het wel schadelijk zijn.
Er kan dan wel een merkbare beperking zijn van groei. Dit kan leiden tot een verminderde vruchtproductie, of het rijpingsproces van het fruit kan worden verstoord. Bovendien zijn bladeren die zijn aangetast door bladverbranding kwetsbaarder voor ziektes en kunnen ze gemakkelijker worden aangetast door insecten of schimmels. Gelukkig zijn er meestal geen tot weinig lange termijn effecten van bladverbranding, maar het kan wel een tijdelijke tegenslag zijn voor de planten.
Oorzaken van bladverbranding
Bladverbranding kan worden veroorzaakt door verschillende factoren.
Droge lucht en extreme hitte kunnen de verdamping van vocht uit de bladeren versnellen, waardoor ze uitdrogen. Sommige fruitstruiken en bomen gedijen beter in de halfschaduw, en wanneer ze worden blootgesteld aan te veel direct zonlicht, kan dit leiden tot bladverbranding.
Een mestoverschot, vooral een teveel aan stikstof, kan leiden tot overmatige groei en gevoeligheid voor bladverbranding.
Onjuiste watergift kan ook bijdragen aan bladverbranding, waarbij dan wel te veel of te weinig water problematisch kan zijn.
Bladverbranding voorkomen
Gelukkig zijn er enkele eenvoudige maatregelen die je kunt nemen om bladverbranding te voorkomen.
Een gezonde waterhuishouding is belangrijk. Zorg ervoor dat de planten voldoende vocht krijgen, vooral tijdens periodes van extreme droogte. Geef de planten regelmatig water en zorg ervoor dat de bodem voldoende vochtig blijft. Als je fruitstruiken verplant, snoei ze dan terug om ervoor te zorgen dat de hoeveelheid blad in verhouding staat tot de wortels onder de grond.
Plaats fruitstruiken die beter in de halfschaduw groeien niet in de volle zon, maar kies een geschikte plek in de tuin. Omdat een struik in pot minder wortels heeft dan een soortgelijke pot in de volle grond komt bladverbranding bij planten in een pot op balkon of (dak)terras vaker voor dan bij bomen in de volle grond. Hier is buiten de juiste hoeveelheid water en de juiste standplaats niet veel aan te veranderen.
Pas de bemesting aan op het type fruitstruik en geef niet te veel mest, aangezien een teveel aan stikstof kan leiden tot overmatige groei en verhoogde gevoeligheid voor bladverbranding.
Met deze voorzorgsmaatregelen kun je de kans op bladverbranding bij fruitstruiken en fruitbomen aanzienlijk verminderen en zorgen voor gezonde en productieve planten in je tuin.
Verder lezen
Hoewel bladverbranding bij extreme droogte altijd voor kan komen is het met de juiste standplaats en verzorging in de meeste gevallen te voorkomen. Meer hierover lees je hierover:
