Bij de herfst denk je aan vallende bladeren, paddenstoelen, spinnen en regenbuien. Maar de herfst is ook hét seizoen waarin je allerlei heerlijke fruitsoorten kunt plukken. Denk aan kastanjes, peren en bramen. Deze blogpost brengt een ode aan een andere typische herfstvrucht: de appel! De Britse appel, wel te verstaan. Van Britse Boomgaard naar Nederlandse Tuin: in dit artikel vertellen we je over vijf Britse appelrassen die je geproefd moet hebben.
Waarom Britse appels?
Waarom de Britse appel? Groot-Brittannië kent een rijke geschiedenis als het gaat om gecultiveerde appelrassen. Daarom brengen we in deze blogpost een ode aan de Britse appel en staan we stil bij vijf bekende én minder bekende appelsoorten. Maar eerst staan we stil bij de geschiedenis van de appel in Groot-Brittannië.
De Britse appel: een beknopte geschiedenis
Hoewel de appel van oorsprong hoogstwaarschijnlijk uit Kazakhstan komt, kent de appel in Groot-Brittannië een lange geschiedenis. Volgens wetenschappelijk onderzoek groeide de appel al tijdens het neolithicum (de nieuwe steentijd, 11.000 v.Chr.) op Britse grond. Deze wilde vrucht leek echter op geen enkele manier op de appel die wij tegenwoordig kennen: de wilde appel was klein, hard, zuur en bruin. Geen vrucht waar je graag een taart van zou bakken!
Gecultiveerde appels
De appel diende dus gecultiveerd te worden – wat betekent dat de plant professioneel gekweekt, geselecteerd en vermeerderd moest worden op basis van gewenste eigenschappen als vorm, kleur en smaak. De Romeinen waren zeer bedreven in het cultiveren van vruchten. In c.a. 450 voor Christus bracht de Romeinse generaal Ezio van Latium de eerste gecultiveerde appels naar Groot-Brittannië. Deze appels, van de variëteit ‘Decio’ leken met hun zoete smaak en stevige vruchtvlees veel meer op de appel zoals wij die nu kennen.
Honderd appels voor 1 shilling
Het duurde echter nog even voor de appel in Groot-Brittannië echt haar bekendheid verwierf en professioneel werd geteeld. Pas in 1292 vinden we de eerste geschriften die verwijzen naar de Britse appel “Poma Costard.” Deze appel werd per honderdtal voor 1 shilling verkocht.
Het kweken van fruit, en appels in het bijzonder, nam een grote vlucht in de 16e eeuw, toen Henry VIII grote fruitgaarden liet aanleggen in zijn paleistuinen. Naast appels werden hier onder anderen kersen en peren aangeplant. De aanleg van ‘adellijke fruitgaarden’ gaf de ontwikkeling van gecultiveerde appelsoorten het zetje die het nodig had.
Horticultural Society
Het duurde echter nog enkele decennia voor fruitrassen systematisch, op wetenschappelijke wijze, werden gedocumenteerd en ontwikkeld. In de vroege 19e eeuw werd de Britse Horticultural Society opgericht door Thomas Andrew Knight, een appel- en perenteler. In het register van deze vereniging werden ongeveer 1400 appelrassen opgenomen. Dit register vormt nog altijd de basis voor de ontwikkeling van hedendaagse Britse appelvariëteiten. Nog steeds is de Horticultural Society een uitstekende bron voor de fruitliefhebber.
Vijf prachtige Britse appelrassen
Om de geschiedenis van de Britse appel te vieren, zetten we hier vijf appelrassen in de spotlight die hun oorsprong vinden ‘across the pond.’
1) Bramley’s Seedling
Meer dan twee eeuwen geleden plantte Mary Ann Brailsford in Nottinghamshire, Engeland enkele appelpitjes in de aarde. Uit één van deze zaadjes ontsproot een prachtige appelboom met heerlijke, grote, zure appels. Nadat deze boom vermeerderd werd, kreeg hij de naam Bramley's Seedling en groeide al snel uit tot de favoriete kookappel van Engeland. Liefhebbers van zure appels zullen dit ras met zijn grote, groene en smaakvol zure appels zeker kunnen waarderen. Naast zijn culinaire toepassingen is deze appel ook een genot om zo uit de hand te eten. Let wel op, want hij kan niet lang bewaard worden!
2) Beauty of Bath
Deze bekende Engelse appel uit de Victoriaanse tijd behoort tot de vroegst rijpende appelsoorten. Dankzij zijn hoge opbrengst en sterke weerstand tegen diverse ziekten en plagen, werd hij snel geliefd en wordt nog steeds vaak aangeplant. De Beauty of Bath biedt een voortreffelijke smaak en kan zelfs als dessertappel dienen. Toch vind je hem zelden in winkels, vanwege zijn relatief bescheiden oogstopbrengst. In het Latijn staat deze appel bekend als Malus domestica 'Beauty of Bath', en hij is zelfbestuivend.
3) Cox’s Orange Pippin
Dit Engelse appeltje, voor het eerst gekweekt in 1825, blijft tot op de dag van vandaag een van de meest geliefde rassen. Zijn populariteit dankt hij voornamelijk aan de heerlijke smaak en het verrukkelijke aroma. Het ras werd ontwikkeld in Engeland door kweker Richard Cox uit Slough, Buckinghamshire, en kwam in 1850 op de markt dankzij Charles Turner. De vruchten hebben een prachtig uiterlijk met een aantrekkelijke oranje-rode blos bij rijping. Dankzij de heerlijk zoete smaak is dit ras ook uitermate geschikt voor het maken van sap en desserts.
4) Discovery
De Discovery-appel werd ontdekt in 1940 in Langham, Essex, Engeland, door een medewerker op een fruitteeltbedrijf. Deze persoon plantte de pitten van enkele Worcester Pearmains en uit de zaailingen kwam de Discovery voort. Het is een zeer vroege Engelse appel die uitstekend gedijt in particuliere tuinen. Ondanks zijn kwaliteiten wordt deze vroege appel slechts in beperkte mate geteeld, voornamelijk in het Verenigd Koninkrijk. Daar wordt hij jaarlijks ingezet in marketingcampagnes om Britten aan te moedigen meer Britse appelrassen te proeven. Wat dit ras extra bijzonder maakt, is haar dieprode blos.
5) James Grieve
De James Grieve is een Schotse appel die rond 1890 ontstond uit een zaailing van 'Pott's seedling'. Al snel werd hij populair vanwege zijn veelzijdigheid en werd vernoemd naar zijn ontdekker. Of je ze nu direct wilt eten of liever sap of cider maakt, met James Grieve appels ben je verzekerd van succes.
De populariteit van James Grieve strekt zich niet alleen uit tot professionele en hobby-fruittelers vanwege zijn smaakvolle en fraaie appels. Het is ook een van de meest effectieve bestuivers die je kunt vinden. Als je een onbekende appelboom hebt of een bestuiver zoekt voor een 'lastige' appelvariëteit zoals de Schone van Boskoop, dan is het een uitstekend idee om een James Grieve aan te planten. Dankzij zijn krachtige stuifmeel en lange bloeiperiode fungeert dit ras als bestuiver voor talloze andere appelsoorten.
James Grieve blijft populair omdat het een van de eerste appels is die in augustus rijp zijn. Bovendien is het een vrij grote en bijzonder smakelijke appel, wat opmerkelijk is voor een appel die zo vroeg in het jaar rijpt.
Moderne Britse appels
Ook tegenwoordig worden er nog veel appels geteeld in het Verenigd Koningkrijk. Vooral Gala, Braeburn, Cox's en Bramley zijn tegenwoordig populair bij fruittelers. Een gezonde mix van moderne internationale rassen en Britse klassiekers.
Een Britse appelboom planten
Niet al die heerlijke britse appels zijn ook bij de Nederlandse groenteboer te vinden. Dus als je thuis een Bramley's appel wilt proeven, dan ben je waarschijnlijk aangewezen op appels uit je eigen tuin.
Gelukkig hoeft dat niet veel ruimte te kosten. Door een laagstam- of leiboom aan te planten kan ook in een kleine tuin een appelboom staan. Heb je iets meer ruimte? Dan is er natuurlijk ook de halfstam of zelfs hoogstam appelboom.
Wel is het belangrijk om te letten op de bestuiving. Sommige appelbomen hebben een tweede boom in de buurt nodig om fruit te kunnen plukken. Bij een zelfbestuivende boom is dit niet nodig. De juiste bestuivers voor jouw boom vind je in de bestuivingstabel.
Ook heeft een appelboom natuurlijk de juiste verzorging nodig. Let op de snoei, bemesting en zorg ervoor dat de boom niet ziek wordt. Op die manier kan je nog jaren van de boom genieten!
Wil je meer weten over appelbomen? Lees dan hier verder:
- Een appelboom planten en verzorgen
- Een mini-appelboom planten
- Appelboom kopen in onze webwinkel
- Bloesem van een appelboom
Referenties
Foto van appels in kisten uit 1907, McNeill, A. Publiek domein.
Foto van boomgaard met Bramley's appels in Iden door Leonard Bentley uit Iden, East Sussex, UK. CC BY-SA 2.0 referentie.
_(14577494190).jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}